Mongolski jezik
Mongolski jezik (Монгол хэл, ) je službeni jezik u Mongoliji i najpoznatiji pripadnik mongolske grupe jezika. Koristi ga oko 5,7 miliona ljudi. Osim u Mongoliji (90% stanovništva), ovaj jezik se govori u Autonomnom regionu Unutrašnjoj Mongoliji na severu Kine. Standardni jezik je zasnovan na halha dijalektu.
mongolski jezik | ||
---|---|---|
Монгол хэл, | ||
Države | Mongolija | |
Broj govornika | 5,2 miliona | |
Porodica | altajski (kontroverzno)
| |
Sistem pisanja | ćirilica mongolsko pismo | |
Službeni status | ||
Zvaničan | Mongolija Kina (Unutrašnja Mongolija) | |
Reguliše | Državno jezičko veće (Mongolija) Veće za jezik i književnost (Unutrašnja Mongolija) | |
Jezički kodovi | ||
ISO 639-1 | mn | |
ISO 639-2 | mon | |
ISO 639-3 | ili:khk – halha mongolskimvf – periferni mongolski
| |
Pažnja: Ova strana možda sadrži IPA fonetske simbole u unikodu. |
Klasifikacija
urediMongolski jezik spada u mongolsku grupu jezika, koja se neretko, zajedno sa turkijskim i tunguskim jezicima (povremeno i sa japanskim i korejskim jezikom), svrstava u altajsku jezičku porodicu.
Pismo
urediU Mongoliji se za zapisivanje koristi ćirilično pismo, dok se u Kini koristi tradicionalni mongolski alfabet.
Osobine
urediMongolski jezik je aglutinativan, a da bi izrazio različite odnose u rečenici, uglavnom se koristi sufiksima. Osnovni red reči je subjekat-objekat-predikat.
Prisutno je osam padeža.
Poznaje samoglasničku harmoniju.
Prisutno je sedam samoglasnika i 34 suglasnika (neki suglasnici su prisutni samo u stranim rečima).
Samoglasnici:
Prednji | Centralni | Zadnji | |
---|---|---|---|
zatvoreni | i | u | |
poluzatvoreni | ʊ | ||
srednji | e | o | |
poluotvoreni | ɔ | ||
otvoreni | a |
Svaki samoglasnik može biti dug i kratak; drugim rečima, dužina samoglasnika je distinktivna, kao i u srpskom (zanimljivo je da je kratka varijanta glasa o zapravo centralni samoglasnik [ɵ]).
Prema pravilima samoglasničke harmonije, samoglasnici se dele u dve grupe:
Prednji | Zadnji | Neutralni |
---|---|---|
e, u, o | a, ʊ, ɔ | i |
Suglasnici:
usneni | zubni | prednjenepčani | zadnjenepčani | resični | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
"Obični" | palatalizovani | "Obični" | Palatalizovan | Palatalizovan | "Obični" | ||||
Nazal | m | mʲ | n | nʲ | ŋ | ||||
Ploziv | bezvučni aspirovani | (pʰ) | (pʲʰ) | tʰ | tʲʰ | (kʲʰ) | (kʰ) | ||
bezvučni | p | pʲ | t | tʲ | |||||
zvučni suglasnik | ɡʲ | ɡ | ɢ | ||||||
Afrikat | bezvučni aspirovani | tsʰ | tʃʰ | ||||||
bezvučni | ts | tʃ | |||||||
Frikativ | (f) | s | ʃ | xʲ | x | ||||
Lateralni frikativ | ɮ | ɮʲ | |||||||
Vibrant | r | rʲ | |||||||
Aproksimant | w̜ | w̜ʲ | j |
Suglasnici u zagradama se sreću samo u stranim rečima.