Atropatena
Atropatena (latinski: Atropatene) ili Atropatenska Medija (latinski: Media Atropatene) je drevno kraljevstvo koje su u 4. vijeku pne. uspostavili iranski velmože u sjeverozapadnom dijelu nekadašnje perzijske satrapije Medije. Ime je dobila po svom osnivaču Atropatu, perzijskom plemiću koji je nakon Aleksandrovog osvajanja Perzije postao tast makedonskog oficira Perdike. Kada je godine 323. pne. Aleksandar umro, Perdika je proglašen regentom te je odlučio reorganizirati carstvo podjelom u Babilonu. Dotadašnja satrapija Medija je podijeljena u dvije nove satrapije - tzv. Velika Medija koja je pripala makedonskom generalu Pitonu i manji, sjeverozapadni dio koji je pripao Atropatu i otada postao poznat kao Atropatova Medija.
|
Atropat je nakon smrti svog zeta, koristeći kaos nastao stalnim ratovima dijadoha, proglasio nezavisnost i odbio priznati Seleuka I Nikatora za svog vladara. U kasnijim decenijima, atropatenski vladari su povremeno postajali vazalima Seleukida, da bi se potom počeli okretati Partskom Carstvu i Arsakidima, koji su njihovo područje zvali Aturpatakan. S vremenom su Arsakidi anektirali Atropatenu, ali je ona tada već stekla zasebni karakter i više nikada nije administrativno pripajana Mediji. Svoj karakter i naziv je Atropatena zadržala i pod Sasanidima, a u 7. vijeku su je pod kalifom Umarom anektirali Arapi. Naziv Aturpatakan je s vremenom pod uticajem arapskog jezika evoluirao u današnji Azarbajdžan.
Izvori
uredi- Chaumont, M. L. (1989), „Atropates”, Encyclopaedia Iranica, 3.1, London: Routledge & Kegan Paul
- de Planhol, X. (1989), „Azerbaijan I: Geography”, Encyclopaedia Iranica, 3.1, London: Routledge & Kegan Paul
- Schippmann, K. (1989), „Azerbaijan III: Pre-Islamic History”, Encyclopaedia Iranica, 3.1, London: Routledge & Kegan Paul
- Bosworth, C.E. (1989), „Azerbaijan IV: Islamic History to 1941”, Encyclopaedia Iranica, 3.1, London: Routledge & Kegan Paul