Crkva svetog Ilije u Ilijašu

Crkva svetog Ilije u Ilijašu , Bosna i Hercegovina, pripada Srpskoj pravoslavnoj crkvi i Mitropoliji dabrobosanskoj.

Crkva svetog Ilije u Ilijašu
Osnovne informacije
Lokacija	Ilijaš
Religija	Pravoslavlje
Država	Bosna i Hercegovina
Godina posvećenja	1. oktobra 1881. god. (mitropolit Sava Kosanović)
Arhitektonski opis
Arhitekt(i)	Risto Vulešić, narodni neimar
Arhitektonski tip	Crkva
Smjer fasade	Istok-zapad
Kamen temeljac	1879.
Dovršeno	1881.
Specifikacije
Toranj/-evi	1
Materijali	Kamen

Odmah po preuzimanju Bosne i Hercegovine na upravu, Austro-Ugarska je preduzela i crkvenu reorganizaciju. Cilj je bio osiguranje uticaja na najvišu crkvenu hijerarhiju i njeno odvajanje od Pravoslavne crkve. To pitanje Austro-Ugarska je riješila Konvencijom o privremenom regulisanju odnosa Pravoslavne crkve u Bosni i Hercegovini, koju je 1880. god. zaključila sa Carigradskom patrijaršijom. Time je i Srpska pravoslavna crkva u Bosni i Hercegovini, ušla u sferu suvereniteta Austro-Ugarske.

Nove okolnosti su se odrazile i na obim i kvalitet graditeljstva Srpske pravoslavne crkve u Bosni i Hercegovini. Crkve su prvenstveno podizane sredstvima vjernika dotičnog mjesta i okoline. U nekim slučajevima gradnju su pomagali istaknuti pojedinci iz crkvrnog i političkog života.

Crkva svetog Ilije u Ilijašu je jedna od prvih crkava u ovom periodu. Građena je u periodu od 1889 do 1891. god. Sagrađena je od priloga pravoslavnog stanovništva Ilijaša i Zemaljske vlade u Sarajevu.

Crkva je koncipirana kao jednobrodna bazilika, skromnih dimenzija, sa zvonikom na zapadnoj strani. Jednostavne je konstrukcije i prostornih rješenja, koju su izveli domaći graditelji, sa nižim troškovima izgradnje. Oblikovanje poligonalnog kubeta sadrži elemente srpske srednjovjekovne crkvene arhitekture, bez obzira na stil crkve. Predpostavlja se da djelo narodnog neimara Riste Vulešića, što se zaključuje po izradi fasadnih elemenata. Zbog nedostatka sredstava, zvonik je dograđen tek 1909. god.