Bundeva
Bundeva ili tikva (lat. Cucurbita pepo), jednogodišnja je biljka puzavica iz familije bundeva (Cucurbitaceae), čiji se krupni plodovi koriste u ljudskoj ishrani a semena i u fitoterapiji.
| Bundeva | |
|---|---|
| |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | Plantae |
| Divizija: | Magnoliophyta |
| Razred: | Magnoliopsida |
| Red: | Cucurbitales |
| Porodica: | Cucurbitaceae |
| Rod: | Cucurbita |
| Vrsta: | C. pepo |
Opis
urediBundeva je jednogodišnja biljka, poleglog, uglastog stabla sa rašljikama, pokrivenog oštrim dlakama. Stablo može biti dugačko i 10 m, debljine u proseku 10 mm. Listovi su sa dugačkim drškama, veliki, petorežnjeviti i obrasli oštrim dlakama. Cvetovi su krupni, jednopolni, žuti. Muški cvetovi su pojedinačni ili ih je više sakupljenih u pazuhu listova, a ženski su usamljeni. Cvetna drška je neznatno proširena ispod ženskih cvetova. Krunični listići su srasli do polovine. Plod je velika bobica, loptastog ili cilindričnog oblika, žute, bele ili narandžaste boje.
Rasprostranjenje
urediSmatra se da je poreklom iz Amerike a naturalizovana je širom sveta. Gaji se po vrtovima i njivama, često kao međuusev u kukuruzu.
Upotreba
urediPulpa ploda i semena su jestivi. Pulpa je bogata vodom, vlaknima, proteinima i vitaminima i koristi se u ishrani, najčešće termički obrađena. Semena su bogata masnim uljem, proteinima i mineralima i koriste se pečena, kao poslastica ili za dobijanje ulja hladnim ceđenjem. Bundevino ulje je crvenkaste boje, kvalitetno, lako svarljivo. Semena i ulje se primenjuju u fitoterapiji kod benigne hiperplazije prostate.
Literatura
uredi- Jančić Radiša, Stojanović Danilo. Ekonomska botanika, korisne biljke i njihovi proizvodi. 1. izd. Beograd: Zavod za udžbenike, 2008. 396 str., ilustr. ISBN 978-86-17-15000-4.
