Al Baida
Al Baida (arapski: البيضاء = Al Bayda / Bijeli grad), je grad u planinskoj unutrašnjosti Jemena, udaljen je oko 210 km južno od glavnog grada Sane i oko 143 km sjeveroistočno od Adena. To je grad od 29.853 stanovnika.[1], administrativno središte Muhafaze Al Baide, koja ima 571.778 stanovnika.
Al Baida
البيضاء | |
|---|---|
| Koordinate: 13°58′N 45°34′E / 13.967°N 45.567°E | |
| Država |  Jemen
|
| Visina | 1865 |
| Stanovništvo (2004) | |
| - Grad | 29.853 |
| Karta | |
  Al Baida | |
Geografske karakteristike uredi
Al Baida leži na nadmorskoj visini od 1865 m, u dolini Vadi Bana na padinama planine Jabal al Ar koja je udaljena 21 km od mjesta.
Nad gradom dominira sultanova utvrda na brdu, sa okruglim visokim tornjem u sredini, i minaret gradske džamije. Asfaltna cesta od Sane do Al Baide dovršena je tek 1979., ali je danas Al Baida rasrsnica planinskih puteva, koji vode prema Arapskom moru i gradovima Vadi Hadramauta. Grad ima mali aerodrom (OYBI).
Historija uredi
U predislamsko doba tu se nalazio antički grad Naškum (engleski: Nashqum), danas važno arheološko nalazište u kojem je pronađen sabejski kip Brončanog čovjeka iz 6. - 5. st. pne.. Grad je preživio slom Minejskog kraljevstva i negdje krajem 1. st. pne. ili početkom 1. st. ne. postao dio Sabejskog kraljevstva, zatim je potpao pod vlast Himjarskog Kraljevstva i napredovao tokom 2. i 3. st. Između 4. i 5. st. ponovno je Sabejski, ali je doživio slom pa je napušten zbog razloga koji ni danas nisu jasni.
Za srednjeg vijeka grad se obnovio, pod imenom Bajhan Um Rusas (Bayhān Umm Rusās), on je bio prijestolnica Sultanata Bajhan koji je egzistirao od 7. do 16. st. [2] Na početku 19. st. kad su britanci osnovali Protektorat Aden, Al Baida je bio granični grad, koji tad nije kontrolirala niti Otomansko Carstvo, a niti Britanci. Tek 1934. je sklopljen sporazum između Britanije i Mutaveklijskog kraljevstva Jemen po kojem je Baida pripala Sjevernom Jemenu, ali kako granica nikad nije utvrđena na terenu, britanske trupe su često upadale na teritorij grada u potrazi za planinskim pobunjenicima. Zbog tog je Mutaveklijsko kraljevstvo Jemen, osnovalo muhafazu Al Baida 1949, da i na taj politički način potvrdi svoj suverenitet nad tim teritorijem.
Privreda uredi
Dolina Vadi Bana koja je dio Vadi Hadramauta vrlo je plodna, jer za razliku od ostalog dijela južnog Jemena, tu ipak ima nešto vode za navodnjavanje. Okolica Al Baide bila je poznata po proizvodnji tefa (latinski: Eragrostis tef), žitarice presađene iz Etiopije i uzgoju dobrih konja.[2]
Od 1978. uvedeno je uzgajanje luka uz pomoć Organizacija za prehranu i poljoprivredu (FAO), za koji se teren sjeverno od Al Bajde pokazao idealnim jer je postignuta prizvodnja od 120 tona po hektaru.[3]