Cromarty
Cromarty (škotsko-gelski: Cromba) je nekadašnji kraljevski grad na sjeveroistoku Škotske od 726 stanovnika.[1]
Cromarty
Cromba | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 57°40′N 4°2′W / 57.667°N 4.033°W | |
| Država |  Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| Sastavna država |  Škotska
|
| Područni savjet | Highland |
| Namjesništvo | Ross i Cromarty |
| Površina | |
| - Ukupna | 0.37 km²[1] |
| Stanovništvo (2011.) | |
| - Grad | 726[1] |
| - Gustoća | 1,962.2[1] |
| Vremenska zona | UTC+0 (UTC) |
| Poštanski broj | IV11 |
| Pozivni broj | 01381 |
| Karta | |
  Cromarty | |
Cromarty administrativno podpada pod Područno vijeće (council area) - Highland, a nekad je bio administrativni centar historijskog countya Cromartyshire.[2]
Geografske karakteristike uredi
Cromarty leži na sjevernom rtu poluotoka Black Isle, na južnoj obali zaljeva Cromarty Firth, udaljen 24 km sjeveroistočno od Invernessa.[2]
Historija uredi
Grad je bio sjedište porodice Urquhart čiji se zamak kočio na brdu iznad mjesta. U to doba Cromarty je bio važna trgovačka luka, pa je zbog toga dobio status kraljevskog grada, ali kad mu je luka propala, troškovi zadržavanja tog statusa postali su preskupi.[2]
Bogati lord George Ross, kupio je grad 1772. i započeo sa programom njegove revitalizacije, investirajući puno svog vlastitog novca. U sklopu tog je sagradio novu ribarstvu luku, kako bi obnovio ribarstvo, uz to je podigao brojne manufakture, za proizvodnju tkanina, igala, lopata, čipki i piva. Podigao i brojne gradska zdanja, među ostalim Gelsku crkvu i Palaču Cromarty (1772.), koje još i danas postoje.[2] Kad su se krajem tog vijeka počele graditi bolje ceste i željezničke pruge po Highlandsu, one su zaobišle poluotok i Cromarty, pa je grad ponovno ušao u krizno razdoblje, jer mu je ribarstvo propalo, a stanovništvo se raselilo.[2]
U novije vrijeme gradsko i područno vijeće, zajedno sa Nacionalnom zakladom Škotske radi na programu da se - Cromarty, restaurira na sličan način Culross u grad muzej, jer ima reputaciju najbolje očuvanog grada Highlandsa iz 18. vijeka.[2]
Cromarty je rodno mjesto Hugha Millera, ugledni geologa, klesara i pisca. Njegova kuća iz 1711., danas je pretvorena u muzej koji vodi Nacionalna zaklade Škotske. Pored nje leži zgrada suda - George Ross, u kojoj je smješten nagrađivani gradski muzej sa eksponatima iz prošlosti grada. U susjedstvu je biblioteka koju je gradu poklonio filantrop Andrew Carnegie.[2]
