Amadora

Amadora
	Panorama AmadorePanorama Amadore
; Zastava	; Grb
	Koordinate: 38°44′N 9°14′W / 38.733°N 9.233°W
Država	Portugal
Regija	Lisabon
Distrikt	Distinkt Amadora
freguesias	Alfornelos, Alfragide, Brandoa, Buraca, Damaia, Falagueira, Mina, Reboleira, São Brás, Venda Nova, Venteira
Osnivanje	25. april 1974.
	Vlast
- Gradonačelnik	Joaquim Raposo
	Površina
- Ukupna	23.8 km²
Visina	80 - 250
	Stanovništvo (2001.)
- Urbano područje	175 872
- Gustoća područja utjecaja	7 414,35 /km²
Poštanski broj	2700, 2720, 2610, 2650
Pozivni broj	+(351) 21
	Službena stranica Câmara Municipal de Amadora
Karta
	Amadora class=notpageimage\| Amadora na karti Portugala

Amadora je grad od 175 872 stanovnika ^[1] i istoimena općina u sredini Portugala, u Regiji Lisabon, administrativni centar istoimenog distikta Amadora.

Amadora je danas 4 grad po veličini u Portugalu, on je kao satelitsko naselje Lisabona, izrastao od kraja 19. - početka 20. vijeka kad se zbog blizine Lisabona počelo graditi velike stambene zgrade za smještaj siromašnijih radnika. Općina Amadora (Município da Amadora) osnovana je tek 25. aprila 1974., kad je izdvojena iz dotadašnje općine Oeiras. ^[1]

Danas je Amadora najpoznatija po svom prvoligaškom nogometnom klubu - Estrela Amadora, koji je jedamput osvojio nacionalni kup (sezona 1989. / 1990.), po svom Festivalu stripa, ali i po kriminalu (provale, ulični gangovi, droga).

Geografske karakteristike uredi

Amadora je udaljena 15-tak km sjeverozapadno od centra Lisabona, leži na brežuljcima između Lisabona i Sintre. Amadora je relativno najgušće naseljeni dio Portugala jer na 1 km² živi 7 414,35 stanovnika. U Amadori živi najviše afričkih imigranata i to najviše iz Angole i Zelenortske Republike.

Administrativna podjela Amadore uredi

Karta administrativne podjele Amadore

Amadora je administrativno podjeljena na 11 kvartova (freguesiasa - župa) a to su;

Alfornelos
Alfragide
Brandoa
Buraca
Damaia
Falagueira
Mina
Reboleira
São Brás
Venda Nova
Venteira

Pogled na tipični dio Amadore, stadion kluba Estrela da Amadora je lijevo

Historija uredi

Od 17. do 19. vijeka uredi

Ulica u Amadori

Teren na kojem se danas nalazi Amadora nekad je bio kraj sa velikim poljima pšenice i rijetkim seljačkim domovima. U to vrijeme Amadora je hranila Lisabon. Prvi veći objekt u Amadori bio je Ponte Filipina izgrađen 1631., most preko rijeke Carenque, koji je povezivao naselja Benficu i Queluz. ^[2] Jedan vijek kasnije 1732., počela je izgradnja vodovoda za Lisabon. Od početka 19. vijeka počinju se graditi industrijski pogoni u Amadori. Prvi takav pogon bio je Tvornica korzeta Santos Mattos & Companhia, izgrađena 1832. ^[2]

Od kad je izgrađena željeznička pruga prema Sintri 1887., došlo je do prvog većeg graditeljskog buma, tad je niknuo nukleus budućeg grada (Alto do Maduro/Porcalhota, Amadora/Venteira).^[2]

Od 20. vijeka do danas uredi

U prvom desetljeću 20. vijeka, jedna poduzetnička grupa, odlučila je u skladu sa tadašnjom urbanističkom modom izgraditi na području Amadore - potpuno novi grad park, uglavnom za smještaj sve većeg broja stanovnika Lisabona. ^[3] Na zahtjev stanovnika, ukazom tadašnjeg kralja Carlosa I. iz 1907., dotadašnja naselja Porcalhota, Amadora i Venteira postala su naselje pod zajedničkim imenom - Amadora. ^[3] Između 1909. - 1916. osnovane su prva udruženja građana Amadore koja su za cilj imala unapređenje života stanovnika i skladan razvoj Amadore.^[3] U Amadori je 1914., izgrađen kulturno-sportsko centar Recreios da Amadora sa sportskim terenima, i objektima za kulturne sadržaje, koji je trebao stanovnicima omogućiti bolji društveni život. Amadora je 1937. dobila status grada.^[3] Od 1930-ih , broj stanovnika Amadore konstantno je rastao slijedećih 50 godina, tako je izgrađeno puno novih stambenih zgrada i industrijskih pogona (metalna industrija) i velik broj cesta. ^[3]

Rast stanovništva Amadore uredi

Stanovništvo Amadore od 1981. do 2004.
1981	1991	2001	2004
163 878	181 774	175 872	176 239

Gradovi prijatelji uredi

Amadora je ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima;

Zelenortska Republika, Tarrafal od 1989. ^[4]
Angola, Huambo od 1999. ^[4]
Brazil, Piracicaba od 2000. ^[4]

Bilješke uredi

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „Introdução” (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 „Séculos XVII a XIX – Agricultura e Lazer” (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 „Século XX – 1.ª Metade” (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 „Geminações” (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011.

Vanjske veze uredi

Câmara Municipal da Amadora (pt)
Internacionalni festival stripa Amadora (službene stranice) Arhivirano 2012-01-19 na Wayback Machine-u
Fotografije iz Amadore

[mon-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „Introdução” (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011.

[his-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 „Séculos XVII a XIX – Agricultura e Lazer” (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011.

[his2-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 „Século XX – 1.ª Metade” (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011.

[twin-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 „Geminações” (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]