Zdravko Čelar

Zdravko Čelar (Rašinovac, B. Petrovac, 15. septembra 1917 — Rakovac kod Srpca, juli 1942), narodni heroj Jugoslavije, komandant Četrvrtog krajiškog proleterskog bataljona.

ZDRAVKO ČELAR
Zdravko Čelar
Datum rođenja	15. septembar 1917.
Mesto rođenja	Rašinovac, kod B. Petrovca Austrougarska
Datum smrti	juli, 1942
Mesto smrti	Rakovac, Srbac NDH
Profesija	Službenik
Član KPJ od	Prije rata
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
U toku NOB-a	komandant Četrvrti krajiški proleterski bataljon
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Narodni heroj od	7.avgust 1942.

Biografija

Poslije završetka osnovne i građanske škole u Bosanskom Petrovcu, upisao se u Trgovačku akademiju u Banjoj Luci, a poslije toga na Visoku komercijalnu školu u Zagrebu. Zbog teških materijalnih uslova morao je da napusti školovanje u Zagrebu i počeo da radi kao honorarni nastavnik u Građanskoj školi u Bosanskom Petrovcu. Politički je djelovao i u svom rodnom kraju među omladinom, radnicima „Šipad“-a i seljacima. Na izborima 1938. godine agitovao je protiv režima, zbog čega je otpušten iz službe. Tokom 1939. godine osnovao je i vodio radničko-potrošačku zadrugu u Oštrelju. Krajem 1939. godine je upućen na odsluženje vojnog roka.

Aprilski rat 1941. godine, ga je zatekao, kao vojnika u blizini Zagreba. Posle kapitulacije i okupacije Kraljevine Jugoslavije, vratio se u Bosanski Petrovac, gde zajedno sa ostalim članovima Komunističke partije Jugoslavije radio na pripremama za ustanak. Ubrzo postaje jedna od vodećih ličnosti na području Bosanskog Petrovca.

U julskom ustanku 1941. godine Zdravko postaje komandir Štaba za petrovački kraj. Već u prvim borbama dolazi do izražaja njegova hrabrost i organizacione sposobnosti. Prilikom formiranja partizanske čete u selu Vođenici, Zdravko je postavljen za komandira. Četa je ubrzo postala jedna od najboljih u petrovačkom kraju. Prema prvobitnom planu CK KPJ i Vrhovnog komandanta NOP i DVJ Josipa Broza Tita, u sastav Prve proleterske udarne brigade trebalo je da uđe i jedan krajiški proleterski bataljon. Zdravko je, zajedno sa ostalim vojnim i partijskim rukovodiocima, dobio zadatak da izvrši pripreme i formira taj batljon. Kada je bataljon formiran, 25. marta 1942. godine, u Čelincu, Zdravko je postavljen za komandanta.

Krajiški proleterski bataljon je krenuo u pravcu istočne Bosne, s namjerom da se tamo spoji sa Prvom proleterskom udarnom brigadom. Međutim, zbog jačanja četničkih snaga u centralnoj Bosni i previranja u četama Četvrtog krajiškog partizanskog odreda bataljon je ostao jedina partizanska jedinica na ovom terenu, izložena danonoćnim napadima četnika, ustaša i Nemaca. Krajem maja i početkom juna 1942. godine bataljon je napalo više hiljada neprijateljskih vojnika i potisnut je na planinu Motajicu. U teškoj borbi, bataljon je bio desetkovan. Zdravko se, sa Štabom bataljona i grupom boraca, probio do sela Ilove, gde su upali u četničku zasedu i bili uhvaćeni. Jedan dio bataljona je uspio da se probije iz obruča noću 14/15. juna i prebacio se preko nabujale i ustalasane Save u Slavoniju, gde je više od četiri mjeseca djelovao zajedno sa slavonskim partizanima.

Četnici su u julu 1942. godine streljali Zdravka Čelara, u selu Rakovcu, kod Srpca.

Ukazom Vrhovnog štaba NOP i DVJ, 7. avgusta 1942. godine, proglašen je za narodnog heroja, među prvim borcima NOV i POJ.

Srbijansko selo Čelarevo, kod Bačke Palanke, koje je se prije zvalo Čib, naseljeno je 1946. godine kolonistima iz Bosne i ponijelo njegovo ime.

Literatura

• „Narodni heroji Jugoslavije”. Beograd: Mladost. 1975.