Zajednice bora munike
Munika (Pinus heldreichii) je tercijarni relikt, očuvan tokom glacijacije na srednjem i zapadnom dijelu Balkanskog poluostrva i južnom dijelu Apeninskog poluostrva. To je i endemska vrsta drveća ograničenog, isprekidanog i malog prirodnog areala. Time se opšte rasprostranjenje munike uklapa u submediteransko područje, gdje šumske zajednice te vrste drveća zauzimaju pretežno više predjele (uglavnom između 1.000 i 1.900 pa i preko 2.200 m).
| Zajednice bora munike | |
|---|---|
IUCN kategorija III (spomenik prirode) | |
 Stabla munike na Orjenu | |
| Lokacija | Orjen, Lovćen i Rumija  Crna Gora |
| Najbliži grad | Herceg Novi, Cetinje, Bar |
| Koordinate | 42°34′0″N 18°32′0″E / 42.56667°N 18.53333°E |
| Površina | 7 km² (3 mi² ) |
| Osnivanje | 2009.[1] |
| Upravljačko tijelo | Park prirode Orjen - Herceg Novi, |
Njeno stanište je na strmim i suhim padinama, na krečnjačkoj i dolomitnoj podlozi, čineći vrlo često i gornju granicu šumske vegetacije. Raste sporo u sastojinama, na supstratu sa serpentinskim ili kiselim silikatnim supstratima. U prvom slučaju zauzima izrazito ekstremna staništa sa uskim grebenima, strmim padinama s izraženim liticama i točilima. U takvim uslovima, na plitkim i kamenitim tlima, sastojine munike se održavaju kao trajni stadij vegetacije. Na taj način munici ne konkuriraju druge vrste šumskoga drveća, te je stoga za takve terene, koji su uz ostalo redovito i bezvodni, praktično postala jedina vrsta koja dolazi u obzir za pošumljavanje. [2]
Zajednice bora munike na Orjenu (300ha), Lovćenu (300ha) i Rumiji (100ha)[3] proglašene su za zaštićeno područje kategorije III - spomenik prirode.[4]
Funkcija ove vrste je višestruka u zaštiti biodiverziteta: ekološka i socijalna jer štiti biljne vrste, zemljište ali i vode ispod. Na području Parka prirode Orjen munika je 2008. i 2017. godine pretrpjela veliku štetu u požarima. Opožarene jedinke ni nakon više od 10 godina nisu uspjele da se revitalizuju te je neophodna sanitarna sječa, inspekcijski nadzor i stalno pošumljavanje. [5]
Reference uredi
- ↑ „Park prirode Orjen”. Svjetska baza podataka zaštićenih područja - WDPA - www.protectedplanet.net. Pristupljeno 9. 2. 2021.
- ↑ Uspijevanje munike u Hercegovini - sumlist.sumari.hr - Pristupljeno 10.12.2021
- ↑ Zaštićena područja prirode u barskoj opštini - barinfo.me - Pristupljeno 9.12.2021
- ↑ Zaštičena područja Crne Gore - natura2000infocentar.files.wordpress.com - Pristupljeno 9.12.2021
- ↑ Poklon od 500 sadnica munike - orjen.me - Pristupljeno 11.12.2021
