William Deakin
Sir William Deakin (izgovor: Vilijem Dikin; 1913–2005) je bio britanski istoričar, i Čerčilov pomoćnik.
Pre rata je bio profesor istorije na Oksfordskom univerzitetu. U II svetskom ratu je bio zamenik šefa britanske vojne misije pri Vrhovnom štabu NOVJ.[1]
Maja 1943. se padobranom spustio u Crnu Goru kao predstavnik britanskog štaba za glavni štab jugoslovenskih partizana, koje je vodio Josip Broz Tito.[2]
Stigao je pravo od kancelarijskog stola iz Kaira i naleteo na nemačku petu ofanzivu u punom jeku i na partizane u pokretu. On se kretao zajedno sa njima brzo, pešice, sa malo hrane i u dugim marševima. Od tada je stalno bio u pokretu. U Crnoj Gori je glavnina partizanskih snaga opkoljena, prinuđena na defanzivu i gotovo istrebljena od daleko nadmoćnijeg neprijatelja, koji se sastojao od sedam nemačkih i četiri italijanske divizije, potpomognutih oklopnim snagama, artiljerijom i avijacijom. On i Tito bili su ranjeni istom bombom. (...) Dikin je svojim držanjem stekao poštovanje i divljenje partizana i izgradio čvrste temelje za naše dalje odnose sa njima.[3]
– Fitzroy MacLean o Williamu Deakinu
U novembru 1943., sa Titom i Vrhovnim štabom, pripamao se, kao posmatrač britanske misije, na Drugom zasjedanju AVNOJ-a, na Petrovom polju, današnja općina Skender Vakuf. Briga o Vrhovnom štabu i Dikinu u tom periodu, bila je u zoni odgovornosti Narodnog odbora, Šiprage.[4]
Nakon rata je napisao knjigu "Bojovna planina" (The Embattled Mountain) o događajima tokom drugog svetskog rata u Jugoslaviji.
Nosilac je Ordena za izuzetne zasluge.[5]
U popularnoj kulturi uredi
Deakin se pojavljuje kao lik u jugoslavenskom filmu Sutjeska gde ga je tumačio crnogorski glumac Petar Banićević.
Izvori uredi
- ↑ Vladimir Krstulović: Koča Popović – komandant genijalne drskosti
- ↑ Deakin, F.W.D. (1971). The Embattled Mountain. str. 1.
- ↑ https://www.znaci.org/00001/1_3.htm
- ↑ Deakin, F.W.D. (1971). The Embattled Mountain. str. 18.
- ↑ https://www.znaci.org/00002/411.pdf
Bibliografija uredi
- Deakin, F.W.D. (1971). The Embattled Mountain. Oxford University Press, London. ISBN 0-19-215175-4.
- Deakin, F.W.D. (1962). The Brutal Friendship: Mussolini, Hitler and the fall of Italian fascism. Weidenfeld and Nicolson, London & Harper and Rowe, New York.
Vanjske veze uredi
- William Deakin: Bojovna planina (knjiga o II svetkom ratu u Jugoslaviji)
- Obituary in The Times
- In memoriam: Британац на Сутјесци и у Јајцу