Otvori glavni meni
Wikipedia

Vrbanjci

Vrbanjci

Vrbanjci - džamija.jpg

Osnovni podaci
Država  Bosna i Hercegovina
Entitet Republika Srpska
Opština/Općina Kotor Varoš
Stanovništvo
Stanovništvo ((1991)) 2.975
Geografija
Koordinate 44°35′N 17°25′E / 44.58°N 17.42°E / 44.58; 17.42
Nadmorska visina 316 m m
Vrbanjci is located in BiH
Vrbanjci
Vrbanjci
Vrbanjci (BiH)
Ostali podaci


Koordinate: 44° 34′ 48" SGŠ, 17° 25′ 12" IGD Vrbanjci su naseljeno mjesto u Bosni i Hercegovini u opštini Kotor Varoš koja pripada entitetu Republika Srpska. Na popisu stanovništva 1991. u njemu je živjelo 2.975 stanovnika.[1]

Sadržaj/Садржај

GeografijaUredi

Vrbanjci leže na rijeci Vrbanji (po kojoj su dobili ime), između njenih pritoka Jezerke, Bosanke i Cvrcke.[2][3][4] . Stari naziv za Vrbanjce je Plitska, u vremenu dok je njihova glavnina bila uz Bosanku (Plîtka Rîka), po čemu je opet imenovana obližnja Plitska. Naseljavanje vrbanjskog polja počelo je prolaskom uskotračna pruge i međumjesne ceste u pravcu Šipraga i Maslovara. Vrbanjci su nekada do 1964.) bili zasebna opċina u bivšem Srezu Kotor-Varoš.

IstorijaUredi

Stariju istoriju ovog kraja obilježava bitka na Večićkom polju oko Mlâve ("gaz" na Vrbanji), gdje su se sukobile turske i potisnute probosanske snage iz gotovo cijele tadašnje države Bosne. Legenda o poginula tri (šehida), koji su mrtvi nosili svoje glave se prepričava i do danas, a tri turbeta u selu Večići svjedoče u spomen tome.

U II. svjetskom ratu, ovo područje u više navrata zauzimali su i partizani (treća i četvrta proleterska brigada) i njemački okupatori. Godine 1942., zbog ubojstva dvojice njemačkih vojnika u selu Staza, svo stanovnistvo sela Večića i okolice bilo upućeno u koncentracioni logor Jasenovac. Nakon intervencije jednog katoličkog poglavara iz Banja Luke, zarobljenici su bili vraćeni. Pred kraj rata, u Vrbanjcima je 1944. pripremano oslobađanje jednog od posljednjih uporišta pridošlih ustaško-domobranskih snaga u Kotor Varošu.[5][6][7].

Poratne vlasti su ovo područje kaznile desetljetnjom restrikcijom razvoja.

Tokom proteklog rata u Bosni i Hercegovini (1992. - 1995.), srpske (para)vojne i policijske snage su počinile strašne zločine nad civilnim stanovništvom Vrbanjaca i okolnih naselja.[8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21][22]. To se posebno odnosi na Večiće, Hrvaćane, Gariće, Orahovu, Rujevicu. Sva hrvatska i bošnjačka sela, uzvodno do Kruševa Brda i nizvodno do ušća Vrbanje u Vrbas devastirana su, a lokalno stanovništvo ubijano ili prognano. Za zločine nad stanovnicima spomenutih naselja još niko nije osuđen, unatoč brojnim dokazima.[23][24][25][26][27][28][29]

Zastrašivanje i maltretiranje povratnika Bošnjaka nastavljeno je i do sada:

 

„ŠOKANTNO Nerki Hanifiću iz Vrbanjaca kod Kotor Varoši napadači urezali "četiri S" na stomaku! Nerku Hanifića (40), povratnika u Vrbanjce kod Kotor Varoši, napala su jutros trojica maskiranih napadača koji su ga potom pretukli, i oštrim predmetom mu na stomaku urezali znak "četiri S".

Napadači su ga presreli u 4.30 sati kada je jutros krenuo u nabavku robe za trgovački objekat koji posjeduje, a napad se dogodio u mjestu Usjek, opština Kotor Varoš.

Prilikom napada Hanifić je zadobio povrede glave i tijela, ljekarska pomoć mu je pružena u Univerzitetskoj bolnici Kliničkog centra Banja Luka.

O svim okolnostima događaja obaviješten je dežurni tužilac Okružnog tužilaštva Banja Luka, koji je naložio da se preduzmu sve neophodne mjere i radnje u cilju provjere navoda prijave i utvrđivanja činjeničnog stanja, a u skladu sa kojim će se odrediti o kojem krivičnom djelu se radi. Policijski službenici Policijske stanice Kotor Varoš rade na rasvjetljavanju prijave, saopšteno je iz CJB Banja Luka.[30]“
(―)

StanovništvoUredi

Vrbanjci; Popis 2013: Ukupno 2.239 stanovnika
Godina popisa 1991. 1981. 1971.
Muslimani/Bošnjaci 1.468 (49,34%) 487 (29,89%) 514 (31,07%)
Hrvati 799 (26,85%) 689 (42,29%) 651 (39,35%)
Srbi 658 (22,11%) 373 (22,89%) 473 (28,59%)
Jugoslaveni 41 (1,37%) 79 (4,84%) 13 (0,78%)
Ostali i nepoznato 9 (0,30%) 1 (0,06%) 3 (0,18%)
Ukupno 2.975 1.629 1.654

Stanovništvo po općinama Sreza Kotor Varoš, 1953.Uredi

Popisno područje Ukupno Srbi Hrvati Slovenci Makedonci Crnogorci Jugoslaveni
neopredijeljeni 		Česi Poljaci Rusini
– Ukrajinci 		Ostali Sloveni Ostali nesloveni
SREZ KOTOR VAROŠ 37898 25008 6485 4 4 10 6375 2 – 2 – 8
Kotor Varoš 4715 805 2640 2 3 6 1253 1 – 1 – 4
Maslovare 4574 3966 8 – – – 600 – – – – –
Previle 4576 3537 696 – – – 342 – – – – 1
Skender Vakuf 7100 6566 16 – – – 518 – – – – –
Šiprage 7746 6036 24 1 1 – 1682 – – – – 2
Vrbanjci 4919 1678 1728 1 – 4 1505 1 – 1 – 1
Zabrđe 4268 2420 1373 – – – 475 – – – – –

[31]

IzvorUredi

  • Knjiga: "Nacionalni sastav stanovništva - Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991.", statistički bilten br. 234, Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine, Sarajevo.
  • internet - izvor, "Popis po mjesnim zajednicama" - http://www.fzs.ba/Podaci/nacion%20po%20mjesnim.pdf

ZaseociUredi

|*Dabovci*Garići|*Hrvačani|*Mišići|*Rujevica|*Sakani

LiteraturaUredi

  1. ↑ Nacionalni sastav stanovništva - Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991.. Sarajevo: Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine. 
  2. ↑ Spahić M. et al. (2000): Bosna i Hercegovina (1:250.000). Izdavačko preduzeće „Sejtarija“, Sarajevo.
  3. ↑ http://www.rhmzrs.com/
  4. ↑ Mučibabić B., Ur. (1998): Geografski atlas Bosne i Hercegovine. Geodetski zavod BiH, Sarajevo.
  5. ↑ Petrić N., Ur. (1985): Opštine Kotor-Varoš i Skender-Vakuf u NOB-u 1941-1945. Radnički univerzitet "Đuro Pucar Stari", Kotor Varoš.
  6. ↑ Đondović R., Ur. (1989): Sanitetska služba u narodnooslobodilačkom ratu Jugoslavije 1941-1945, Knj. 2: Nastanak i razvoj sanitetske službe u oružanim snagama narodnooslobodilačkog pokreta u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Makedoniji; Biblioteka Ratna prošlost naroda i narodnosti Jugoslavije, knj. 361. Monografija Jedinica NOV i PO Jugoslavije, Knj. 150). Vojnoizdavački i novinski centar, Sanitetska uprava SSNO, Beograd.
  7. ↑ Samardžija S. (1983): Četrnaesta srednjobosanska NOU brigada. Skupština opštine Prnjavor, Banja Luka.
  8. ↑ Gutman R. (1993): A witness to genocide: The 1993 Pulitzer Prize-Winning Dispatches on the "Ethnic Cleansing" of Bosnia. Macmillan Publishing Company, Inc., New York, ISBN-13:9780020329954.
  9. ↑ http://www.icty.org/x/cases/brdanin/trans/en/030527IT.htm.
  10. ↑ http://www.lijepanasadomovinahrvatska.com/dokumenti-mainmenu-70/79-iskazi/2065-kotor-varos-bogr001
  11. ↑ http://www.lijepanasadomovinahrvatska.com/dokumenti-mainmenu-70/79-iskazi/535-kotor-varo-kv018
  12. ↑ http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:qRtLpLDyJnIJ:www.geetha.mil.gr/media/EIRINEYTIKES_DRASTIRIOTITES/english/12_Bosnia_Herzegovina_IFOR_SFOR.doc+&cd=4&hl=bs&ct=clnk&gl=ba&client=firefox-a.
  13. ↑ http://www.sense-agency.com/tribunal_%28mksj%29/odiseja-i-stradanja-muslimana-iz-sela-hrvacani.25.html?cat_id=1&news_id=14020
  14. ↑ http://www.sense-agency.com/tribunal_%28mksj%29/odiseja-i-stradanja-muslimana-iz-sela-hrvacani.25.html?cat_id=1&news_id=14020
  15. ↑ Fena, Agencija (2013): Obilježavanje 21. godišnjice stradanja Bošnjaka u Kotor-Varoši – Još se traži 277 osoba. Avaz, 03. 11. 2013.
  16. ↑ http://www.sense-agency.com/tribunal_%28mksj%29/mladiceva-optuznica-ostala-netaknuta.25.html?news_id=15838
  17. ↑ http://www.sense-agency.com/tribunal_%28mksj%29/odiseja-i-stradanja-muslimana-iz-sela-hrvacani.25.html?cat_id=1&news_id=14020][http://www.sense-agency.com/tribunal_%28mksj%29/ratko-mladic-prebacuje-odgovornost-na-srpske-civile.25.html?cat_id=1&news_id=14014
  18. ↑ [http://sim.law.uu.nl/sim/caselaw/tribunalen.nsf/916e42fab31a4183c125720a007df8fe/2de339a9a7611841c12571fe004be20a?OpenDocument
  19. ↑ http://www.ictytranscripts.org/trials/brdanin/030527IT.htm
  20. ↑ http://forum.krstarica.com/showthread.php/564636-PRVI-SVEDOK-NA-SU%C4%90ENJU-MLADI%C4%86A
  21. ↑ http://vesti.krstarica.com/hronika/svedok-protiv-mladica-pogubljeno-oko-150-muslimana-u-grabovici/
  22. ↑ http://www.search-document.com/]
  23. ↑ http://www.lijepanasadomovinahrvatska.com/dokumenti-mainmenu-70/79-iskazi/2065-kotor-varos-bogr001
  24. ↑ http://www.klix.ba/forum/vecici-i-prodor-iz-vecica-t32547.html
  25. ↑ http://www.nezavisne.com/novosti/hronika/Tepic-Tukli-su-nas-svim-i-svacim-38368.html
  26. ↑ http://www.slobodnaevropa.org/content/vojni-vjestak-lideri-bosanskih-srba-bili-svjesni-zlocina/25173186.html
  27. ↑ http://www.kotorvaros.org/kvcom/index.php?option=com_content&view=article&id=643:potresno-svjedoenje-prezivjelog-masakra-iz-grabovice&catid=119:rat-i-zlocini&Itemid=617
  28. ↑ http://www.islambosna.ba/forum/politika-i-aktuelnosti/hitno-ve269i263i-i-prodor-iz-ve269i263a/?wap2
  29. ↑ http://www.oslobodjenje.ba/vijesti/bih/niko-jos-nije-odgovarao
  30. ↑ http://mojesiprage.blogspot.ba/2015/07/sokantno-nerki-hanificu-iz-vrbanjaca.html.
  31. ↑ http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1953/pdf/G19534001.pdf.


    Ovaj članak o naselju u BiH je u začetku. Možete pomoći Wikipediji tako da ga proširite.
Dobavljeno iz "https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Vrbanjci&oldid=40697262"