Villanovanska kultura
Villanovanska kultura bila je najstarija kultura Željeznog doba u centralnoj i sjevernoj Italiji. Ona je slijedila kulturu Terramare iz Bronačnog doba, a nestala je u 7. vijeku pne. pred orijentalnim utjecajima koje su donosili grčki trgovci, a odmah iza toga i etruščanskom civilizacija. Villanovanski kulturni izvori, ali ne i narodi, potječu iz Istočnih Alpa, gdje su postojale veze s Halstattskom kulturom. Villanovanci su donijeli obrau željeza na Italijanski poluotok; prakticirali su kremiranje i pokapali pepeo svoji umrli u urnama karakterističnog dvostožastog oblika.
Kultura se općenito dijeli na proto-Villanovansku kulturu (Villanovanska I) od 1100. pne. do 900. pne. i pravu Villanovansku kulturu (Villanovan ska II) od 900. pne. do 700. pne., kada su se počeli osnivati etruščanski gradovi.
Izvori i literatura uredi
- S. Gozzadini: La nécropole de Villanova, Fava et Garagnani, Bologna, 1870
- J. P. Mallory, "Villanovan Culture", Encyclopedia of Indo-European Culture, (Fitzroy Dearborn), 1997.
- G. Bartoloni, "The origin and diffusion of Villanovan culture." in M. Torelli, (editor) The Etruscans, pp 53-74. (Milan), 2000.
- M.E. Moser, The "Southern Villanovan" Culture of Campania, (Ann Arbor), 1982.
- D. Ridgway, "The Villanovan Cemeteries of Bologna and Pontecagnano" in Journal of Roman Archaeology 7: pp 303–16 (1994)
