Veljko Mićunović

Veljko Mićunović (Velestovo, kod Cetinja, 16. 1. 1916 — Beograd, 2. 8. 1982), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFRJ i SR Crne Gore i narodni heroj Jugoslavije.

VELJKO MIĆUNOVIĆ
Veljko Mićunović
Datum rođenja	16. januar 1916.
Mesto rođenja	Velestovo, kod Cetinja Kraljevina Crna Gora
Datum smrti	2. avgust 1982. (66 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija SFR Jugoslavija
Supruga	Budislava Mićunović
Profesija	diplomata
Član KPJ od	1934.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije 1941 — 1945.
Čin	General-potpukovnik u rezervi
Narodni heroj od	27. novembra 1953.
Odlikovanja	Orden narodnog heroja Orden narodnog oslobođenja Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden bratstva i jedinsta Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Biografija

Veljko je rođen 16. 1. 1916. godine u selu Velestovu, kod Cetinja, kao treće od četvoro dece Jovana Mićunovića i Marice Mićunović, rođene Vukotić. Njegovo detinjstvo i školovanje pratila je materijalna oskudica, jer je rano ostao bez roditelja. Gimnaziju je završio na Cetinju, gde se 1932. godine uključio u omladinski revolucionarni pokret. Godine 1934. je postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) i sekretar partijske ćelije Cetinjske gimnazije.

Kao student Pravnog fakulteta Univerziteta u Beogradu, 1935. godine bio je učesnik studentskih demonstracija i član Odbora ujedinjene studentske omladine, koji je rukovodio revolucionarnim studentskim pokretom na Beogradskom univerzitetu. U periodu od 1940. do 1941. godine po nalogu KPJ je bio upućen na politički rad u Pomoravlje, gde je radio na obnavljanju i učvršćivanju partijskih organizacija u Jagodini, Ćupriji, Paraćinu, Senjskim rudnicima, Aleksincu i drugim mestima.

Narodnooslobodilačka borba

Veljko Mićunović, u sredini, са Nikolom Gaževićem и Boškom Đuričkovićem, sleva na desno, marta 1944. godine.

U danima Trinaestojulskog ustanka, 1941. godine Veljko je u bio Crnoj Gori, gde je radio na organizovanju narodnog otpora italijanskom okupatoru. Vršio je dužnost političkog komesara Lovćenskog partizanskog odreda, od njegovog osnivanja do povlačenja za Bosnu, kada je, odlukom Centralnog komiteta KPJ, vraćen u Crnu Goru na ilegalni politički rad. I pod izuzetno teškim uslovima, kada je okupator zaveo strahovit teror, Veljko je uspešno objedinjavao delovanje ilegalnih grupa i partijskih organizacija na poverenom terenu. Aprila 1942. godine izabran je za člana Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru i Boku.

Jedna od značajnijih uspelih akcija ilegalaca jeste učestvovanje iz pozadine s partizanskim jedinicama koje su se vraćale iz Bosne u poznatoj bici na Javorku 1. 5. 1943. godine, kada je neprijatelj pretrpeo velike gubitke. Ubrzo je Veljko postao rukovodilac Politodjela Druge proleterske udarne brigade, s kojom je učestvovao u bici na Sutjesci juna 1943. godine, nakon čega, do kraja te godine, ratuje u istočnoj Bosni, Sandžaku, Srbiji i Crnoj Gori. Početkom 1944. godine postavljen je za načelnika Odeljenja za zaštitu naroda (OZNA) za Crnu Goru.

Posleratni period

Predsednik John F. Kennedy i Veljko Mićunović, 1962. godine.

Posle oslobođenja Jugoslavije, Veljko je obavljao mnoge odgovorne državne i partijske funkcije. Bio je:

• ministar unutrašnjih poslova u Vladi Narodne Republike Crne Gore,
• načelnik Odeljenja za zaštitu naroda za Beograd,
• pomoćnik ministra unutrašnjih poslova FNRJ Aleksandra Rankovića,
• direktor Generalne direkcije metalurgije i član Vlade FNRJ.

Dva puta je bio član državne delegacije na zasedanjima Organizacije ujedinjenih nacija (OUN) — 1949. i 1951. godine, a februara 1952. godine prešao je u diplomatsku službu, gde je obavljao funkcije:

• pomoćnika ministra spoljnih poslova FNRJ Edvarda Kardelja, od 1952. do 1956.
• ambasadora FNRJ u Sovjetskom Savezu, od 1956. do 1958.
• zamenika Saveznog sekretara za inostrane poslove FNRJ Koče Popovića, od 1958. do 1962.
• ambasadora SFRJ u Sjedinjenim Američkim Državama, od 1962. do 1967.
• predsednika Odbora za spoljnu politiku Savezne skupštine SFRJ, od 1967. do 1969.
• ambasadora SFRJ u Sovjetskom Savezu, od 1969. do 1971.

Kao jugoslovenski ambasador u Sovjetskom Savezu, u dva maha i to u vreme kada su odnosi između ove dve zemlje bili vrlo nepovoljni, Veljko Mićunović je kao čovek sa izuzetnom diplomatskom veštinom, je uspeo da u takvim okolnostima energično zastupati interese svoje zemlje, a ipak stekne lične simpatije i prijateljstvo tadašnjih lidera Sovjetskog Saveza — Nikite Hruščova i Leonida Brežnjeva.

Godine 1971. je izabran za člana prvog Predsedništva SFRJ, u čijem je sastavu bio do maja 1974. godine. Bio je poslanik Ustavotvorne skupštine DF Jugoslavije 1945. godine, a potome je biran za poslanika Savezne skupštine SFRJ u četiri njena saziva. Za člana Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije biran je na tri partijska kongresa — Šestom, Sedmom i Osmom, a na Devetom kongresu SKJ je izabran za člana Stalnog dela Konferencije SKJ. Bio je član Saveta federacije i imao je čin rezervnog general-potpukovnika JNA.

Posljednjih godina života, Veljko Mićunović je, uprkos teškoj bolesti — paralizi, koja mu je oduzela desnu ruku, pripremio i objavio dve knjige: „Moskovske godine 1956/58.“ i „Moskovske godine 1969/71.“, koje su bile vrlo zapažene i prevedene na više stranih jezika. Njegov brat Vukašin takođe je bio učesnik Narodnooslobodilačkog rata, a kasnije aktivni društveno-politički radnik.

Bio je u braku sa Budislavom—Miškom Mićunović, rođenom Dapčević (1926—2000), sa kojom je imao sina i ćerku.

Umro je 2. 8. 1982. godine u Beogradu. Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i velikog broja stranih i jugoslovenskih odlikovanja, među kojima se ističu — Orden narodnog oslobođenja, Orden zasluga za narod I reda, Orden bratstva i jedinstva I reda i Orden za hrabrost. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. 11. 1953. godine.

Literatura

• Enciklopedija Jugoslavije (knjiga četvrta). „Jugoslovenski leksikografski zavod“, Zagreb 1960. godina.
• Vojna enciklopedija (knjiga peta), Beograd 1973. godina
• Narodni heroji Jugoslavije. „Mladost“, Beograd 1975. godina.
• Veljko Mićunović Moskovske godine 1969/71. „Jugoslovenska revija“, Beograd 1984. godina.