Naselje leži severno od Lazarevca. Po predanju, na mestu gde je izvor „Česma“, postojala je stara crkva, koju su Mađari porušili. U blizini se nalazi „madžarsko groblje“ .
Za vreme austrijske vladavine (1818-1739. g.) ovo se selo pominje pod imenom Zerlins. U prvim desetlećima 19. veka Crljeni su uneti u arače spiskove i imali su 1818. g. 24, a 1822. g. 25 kuća. Godine 1818. selo je pripadalo Knežini Gošnića, a 1822. godine. Knežini Stanevića. Po popisu iz 1921. godine selo je imalo 219 kuća sa 1077 stanovnika.
U starinačke „starosedelačke“ porodice ubrajaju se: Pakići i Aćimovići koji ne znaju poreklo, zatim Živanovići, Đurđevići, Gajići, Neškovići, Šarćići, Kokorovići i Ilići, čiji su preci došli od Sjenice. (podaci krajem 1921. godine).[1][2]
Demografija
uredi
U naselju Veliki Crljeni živi 3577 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,0 godina (37,1 kod muškaraca i 39,0 kod žena). U naselju ima 1528 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,00.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Stanovništvo prema polu i starosti [4]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
13 |
|
|
14 |
| 80+ |
22 |
|
|
32 |
| 75-79 |
43 |
|
|
70 |
| 70-74 |
108 |
|
|
138 |
| 65-69 |
115 |
|
|
136 |
| 60-64 |
102 |
|
|
127 |
| 55-59 |
80 |
|
|
98 |
| 50-54 |
167 |
|
|
130 |
| 45-49 |
231 |
|
|
214 |
| 40-44 |
176 |
|
|
156 |
| 35-39 |
144 |
|
|
164 |
| 30-34 |
119 |
|
|
161 |
| 25-29 |
173 |
|
|
161 |
| 20-24 |
185 |
|
|
158 |
| 15-19 |
178 |
|
|
159 |
| 10-14 |
139 |
|
|
145 |
| 5-9 |
147 |
|
|
136 |
| 0-4 |
123 |
|
|
116 |
| prosek |
37.1 |
|
|
39.0 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
532
|
753
|
1255
|
1072
|
1289
|
1485
|
1528
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
311
|
371
|
252
|
356
|
132
|
75
|
21
|
5
|
2
|
3
|
3.00
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
1856
|
591
|
1101
|
89
|
74
|
1
|
1918
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
402
|
1091
|
316
|
102
|
7
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
1024
|
57
|
-
|
410
|
166
|
169
|
79
|
30
|
16
|
42
|
| Ženski
|
506
|
52
|
-
|
91
|
94
|
34
|
8
|
58
|
41
|
11
|
| Oba
|
1530
|
109
|
-
|
501
|
260
|
203
|
87
|
88
|
57
|
53
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
1
|
7
|
9
|
10
|
2
|
11
|
-
|
-
|
15
|
| Ženski
|
3
|
10
|
17
|
33
|
36
|
12
|
2
|
-
|
4
|
| Oba
|
4
|
17
|
26
|
43
|
38
|
23
|
2
|
-
|
19
|
- ↑ Podaci su uzeti iz: iz opisa Velikih Crljena od Sretena Jelisavćića (rukopis se nalazi u Etnološkom seminaru Beogradskog univerziteta) i iz dela navedenih kod sela M. Veliki Crljenci.
- ↑ Literatura „Letopis Podunavskih mesta“(Beč 1998) period 1812 – 1935 g. Letopisa, po predanju, Podunavskih mesta i običaji nastanak sela, ko su bili doseljenici, čime se bavili meštani
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Literatura
uredi
- Podaci su uzeti iz opisa Velikih Crljena od Sretena Jelisavčića (rukopis se nalazi u Etnološkom seminaru Beogradskog univerziteta) i iz dela navedenih kod sela M. Veliki Crljenci.
- Monografija Podunavske oblasti 1812—1927. objavjeno (1927 g.) „Napredak Pančevo“
- „Letopis“: Podunavska mesta i običaji Marina (Beč 1999 g.). Letopis period 1812 – 2009 g. Sastavio od pisanih tragova, letopisa, po predanju mesta u Južnoj Srbiji, mesta i običaji, nastanak sela, ko su bili doseljenici, čime se bavili meštani
Spoljašnje veze
uredi
Srbija
