Valletta
Valletta (malteški: Il Belt = grad) ili kako je neki zovu La Valletta je glavni i najveći grad Malte od 6 154 stanovnika (uži centar), po procjeni iz 2007.[1]
Valletta
Humillima Civitas Valletta | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 35°53′N 14°30′E / 35.883°N 14.500°E | |
| Država |  Malta
|
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Alexiei Dingli |
| Površina | |
| - Ukupna | 0.8 km² |
| Visina | 56 |
| Stanovništvo (2007.) | |
| - Grad | 6154 [1] |
| Službena stranica www.cityofvalletta | |
| Karta | |
  Valletta | |
Valletta je zbog svojih brojnih vrijednih historijskih građevina uvrštena 1980. na UNESCO-vu Listu mjesta svjetske baštine u Evropi kao rijedak primjer očuvane arhitektonske baštine, i kao primjer harmoničnog i organskog razvoja od baroka do današnjih dana.[2]
Geografske karakteristike uredi
Valletta leži na sjeveroistočnoj obali najvećeg malteškog otoka Malta, na istoimenom poluotoku Valletta[1], koji razdvaja dvije odlične prirodne luke (zaljeva), Marsamxett i Veliku luku, koja je najveća luka na Malti, sa terminalom za putničke brodove koji je nedavno sagrađen, duž starih gradskih zidina.
Historija uredi
Valletta je osnovana 1565. nakon velike Opsade Malte [1] koju je neuspješno vodio sultan Sulejman Veličanstveni. Nju su kao svoju utvrdu izgradili Malteški vitezovi želivši pomoću nje spriječiti daljnje osmanske prodore prema jugu Evrope. Nazvali su je Valletta u čast svog velikog meštra reda - Jean Parisot de la Valette.[1] Ona je 1570. proglašena prijestolnicom Malte.
Malteške vitezove protjerani su sa Malte Francuzi - 1798. za Francuske revolucije.[1]Britanci su vješto iskoristili revolt Maltežana protiv francuskog garnizona i zauzeli Valettu 1800.[1]Britanci su nakon 1814. pretvorili grad u svoju najsnažniju mediteransku pomorsku bazu.
Valletta je pretrpila teška razaranja od strane njemačke Luftwaffe za vrijeme Drugog svjetskog rata. U Valetti se 1943. predala talijanska mornarica (supermarina) Saveznicima.[1]
Znamenitosti uredi
| Grad Valletta | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
| Malta | |
| Registriran: | 1980. (4. zasjedanje) |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | i, vi |
| Ugroženost: | no |
| Referenca: | UNESCO |
Valletta je grad prepun crkava i palača, ali i brojnih utvrđenja (bastiona, polubastiona, ravelina i zidina koji dosežu i do 100 metara visine) koja su Malteški vitezovi podigli da zaštite grad od napada.
Najveće atrakcije grada su;
- druga gradska katedrala Svetog Ivana (Kon-Katidral ta’ San Ġwann), u kojoj se nalaze slike Caravaggia. Nju je između 1573. - 1578. podigao malteški arhitekt Gerolamo Cassar, kao samostansku crkvu Malteških vitezova.
- Palača Auberge de Castille et Leon, bivši hospicij malteških vitezova (i to samo za one koji su dolazili iz Kastilje, Leona i Portugala), u kojoj se danas nalazi ured predsjednika malteške vlade. I nju je podigao Gerolamo Cassar 1574., a opsežno ju je restaurirao i modernizirao 1741. maltežanin Andrea Belli.
- Palača Velikog meštra Malteškog reda (ili kako je maltežani zovu il-Palazz) izgrađena između 1571.-1574. (Gerolamo Cassar), u kojoj danas stoluje Malteški parlament i ured predsjednika Malte. To je barokna građevina jednostavnih fasada, sa dva impresivna atrija u kojima dominira skulptura Neptuna. U njoj je smještena kolekcija evropskog srednjovjekovnog i renesansnog oružja.
- Palača Nacionalnog muzeja umjetnosti (osnovan 1974.), je barokna palača podignuta 1571. kao rezidencija Malteških vitezova[1], u kojoj je od 1789. stolovao komandant britanske sredozemne flote.
- Teatar Manoel (Teatru Manwel) koji je izgrađen u rekordnom roku od deset mjeseci od 1731. do 1732.,[1] danas je jedan od najstarijih teatara koji još uvijek djeluje u istoj zgradi.
- Hospital Sacra Infermeria iz 1574. bila jedna od najcjenjenijih bolnica svoga vremena koja je mogla primiti 914 pacijenata.
- Barokna palača Nacionalne biblioteke podignuta krajem 18. vijeka.
Valletta ima univerzitet od 1592. koji je osnovan na inicijativu pape Klementa VIII..[1]
Privreda uredi
Valletta nema nikakve industrije već se njezini stanovnici bave isključivo sa turizmom ili rade u državnoj administraciji.
Izvori uredi
Vanjske veze uredi
