Uvajnat
Uvajnat (arapski: جبل العوينات/Gabal El ʿUwaināt ili Jabal al-ʿUwaināt, što prevedeno znači Izvorske planine) je planinski masiv na tromeđi Libije, Egipta i Sudana.[1]
| Uvajnat | ||
|---|---|---|
| Dio | ||
 Pogled na planine | ||
| Dužina masiva: | 100 km | |
| Širina masiva: | 90 km | |
| Površina masiva: | 9000 km² | |
| Najviši vrh: | 1,934 ( m) | |
| Zaštićene oblasti: | ||
| Država: |  Libija Egipat Sudan
| |
Masiv je poznat po prahistorijskim petroglifima koje otkrio egipatski istraživač Ahmed Hasanejn, on je 1923. prošao prvih 40 km masiva prema istoku.[2] Gravirani u pješčenjaku prikazuju lavove, žirafe, nojeve, gazele, krave i male ljudske likove.
Geografske karakteristike uredi
Masiv je igrao presudnu ulogu od Donjeg pleistocena, naročito između 12 000 i 7. milenija pne., kada su povoljne klimatske prilike omogućile razvoj prvih afričkih pastirskih zajednica.[3]
Na kraju tog perioda oko 7. milenija pne. pomalo naglo došlo je do sušenja Sahare, pa su stanovnici krenuli prema vlažnijim krajevima doline Nila i Supsaharske Afrike. To je dovelo do razvoja Egipatske civilizacije i velikih afričkih migracija.[3]
Geološki i morfološki masiv se sastoji od dva različita dijela. Zapadni dio sav leži u Libiji, njime dominira erodirani ostatak velike granitne kupole dijametra 24 km, formirane prije nekih 50 milijuna godina. On je u osnovi građen od stijenaa, u rasponu od granita do sijenita.[3]
Istočni dio zvan Visoravan Hasanejn prostire se po Sudanu i Egiptu, sastoji se od velikih blokova paleozojskih - mezozojskih pješčenjaka koji na zapadu leže na granitu. Tu se nalazi najviši vrh masiva koji doseže do 1930 metara.[3]
Masiv se prostire na pačetvorini 100 x 90 km, na površini od 9.000 km². Od tog 5.400 km² pripada Libiji, - 1.964 km² Sudanu i 1.636 km² Egiptu.[3]
Kiše su vrlo rijetke, kojiput može proći i 10-15 godina bez nje.[1]
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 „Jebel Uweinat” (engleski). Fjexpeditions. Pristupljeno 39.9. 2020.
- ↑ „Crossing The untraversed Libyan desert” (engleski). The National Geographic Magazine. Pristupljeno 7.09.2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 „Technical Report” (engleski). UNESCO. Pristupljeno 3.09.2020.
Vanjske veze uredi
- Jebel Uweinat (en)