Univerzitet Cornell
Univerzitet Cornell (engl. Cornell University, lat. Universitas Cornelliana, grč. Πανεπιστήμιο Κορνέλ) je privatni istraživački univerzitet u Ithaci u američkoj saveznoj državi New York. Jedan je od univerziteta u prestižnoj Ligi bršljana (Ivy League) najuglednijih univerziteta u SAD-u. Univerzitet su 1865. godine osnovali Ezra Cornell i Andrew Dickson White već tada sa jasnom namerom da izgrade instituciju univerzitetskog sveobuhvatnog karaktera na kojj će se izučavati sve naučne discipline. Univerzitet je organizovan u sedam preddiplomskih koledža i sedam diplomskih škola u okviru glavnoga kampusa u Itaci, a svaki koledž i škola imaju svoje standarde odnosno kriterijume za upis i gotovo međusobno nezavisne akademske programe. Univerzitet takođe upravlja dvama satelitskim medicinskim kampusima u New York City-ju i u Dohi u Kataru.
| Univerzitet Cornell | |
|---|---|
| Cornell University | |
| lat. Universitas Cornelliana | |
 | |
 | |
| Historija | |
| Moto | "I would found an institution where any person can find instruction in any study." —Ezra Cornell, 1865 |
| Moto (sh.) | „Osnovaću instituciju gde će bilo koja osoba moći izučavati šta god da poželi“ —Ezra Cornell, 1865. |
| Osnivanje | 1865. |
| Generalno | |
| Vrsta | privatni univerzitet |
| Budžet | 6,8 milijardi $ (2017) |
| Administracija | |
| Predsednik | Martha E. Pollack |
| Akademsko osoblje | 1,639 – Ithaca 1,235 – New York City |
| Studenti | |
| Broj studenata – dodiplomci – diplomci | 23,016 (jesen 2017) 14,907 (jesen 2017) 8,109 (jesen 2017) |
| Boje | karneolska i bela |
| Nadimak | Big Red |
| Lokacija | |
| Sedište – grad – pokrajina – savezna država – država | Ithaca Tompkins County  New York  Sjedinjene Države |
| Službene stranice | |
| www.cornell.edu | |
 | |
Cornell je jedan od ukupno tri privatna takozvana land-grant univerziteta u SAD-u. Velika većina land-grant univerziteta nastala je u periodu od donošenja takozvanog Morrillog zakona o dodeli federalne zemlje 1862. godine (za vreme Američkog građanskog rata) do perioda koji je neposredno usledio donošenju Akta o agrarnim koledžima 1890. godine i uz naknadnu dodelu istoga statusa plemenskim institucijama 1994. U svim američkim saveznim državama postoji po jedan, ponekad dva, a u slučaju Alabame 3 land-grant univerziteta, ali su jedino Univerzitet Cornell, MIT i Univerzitet Tuskegee privatne institucije koje uživaju taj status. Od sedam temeljnih fakulteta za osnovne studije tri su u pravnom smislu statutarni koledži sa državnom potporom kroz sistem Državnog univerziteta New Yorka (SUNY). Diplomska škola veterine je jedina koja je financirana od savezne države New York. Kao land-grant univerzitet Cornell provodi programe dislociranog agronomskog obrazovanja u svim okruzima (county) savezne države New York i za to prima delomičnu nadoknadu. Centralni kampus Univerziteta Cornell u Ithaci prostire se na nešto više od 3,000,000 m2 (nešto više od površine Ade Ciganlije) dok zajedno sa Botaničkim vrtom Univerziteta Cornell pokriva čak nešto više od 17,400,000 m2 (uporedivo sa dalmatinskim ostrvom Murter).
Prema statistikama iz 2017. godine na univerzitetu je studiralo ili na njemu predavalo čak 56 dobitnika Nobelove nagrade, 4 dobitnika Turingove nagrade i 1 Fieldsove medalje. Od svoga osnivanja Cronell je upisivao sve studente bez obrzira na spol, i bio je nekonfesionalna institucija koja nije onemogućavala upis na osnovu verskih uverenja ili rase. U svetu postoji približno 245,000 živih bivših studenata univerziteta, a pohađa ga 14,000 studenata na osnovnim i 7,000 na diplomskim i postdiplomskim programima. Studenti univerziteta dolaze iz svih 50 saveznih država SAD-a i iz preko 120 država širom sveta.
Istorija uredi
Cornell je osnovan 27. aprila 1865. godine kada je Senat savezne države New York registrovao instituciju kao državni lend-grent univerzitet. Senator Ezra Cornell ponudio je svoju farmu u Itaci kao mesto na kojem će se novi univerzitet biti osnovan, te je uložio 500.000 $ privatnih sredstava za njegovo pokretanje. Njegov saradnik, senator i predavač Andrew Dickson White pristao je da bude prvi predsednik novoosnovanog univerziteta. Tokom naredne tri godine, White je nadgledao izgradnju prvih dveju zgrada i istoremeno i putovao je kako bi privukao pažnju studenata i našao predavače. Univerzitet je otvoren 7. oktobra 1868. godine, a sledećeg dana upisalo ga je 412 polaznika.
Cornell se razvio kao tehnološki inovativna institucija, primenjivajući rezultate istraživanja na sopstvenom kampusu ali i uz nastojanja da ih se primeni i u širem kontekstu. 1883. godine Cornell je bio jedan od prvih univerzitetskih kampusa koji je za osvetljenje koristio struju iz diname na vodeni pogon. Od 1894. godine Cornell je obuhvaćao i koledže koje je finansirala država i ispunjavao je sve njihove statutarne zahteve te je takođe je rukovodio sa istraživanjima i vanjskim aktivnostima koje su zajedno finansirale savezna država i federalni programi za sparivanje.
Cornell je oformio aktivnu zajednicu bivših studenata još od prvih godina. Bio je jedan od prvih univerziteta na kojem su se u Upravni odbor birali i bivši studenti koji su već diplomirali. Cornell je u 1960-im godinama unutar prestižne Lige bršljana (Ivy League) sa najsnanijim studentskim aktivističkim pokretom vezanim za kulturne probleme, građanska prava i opoziciju Vijetnamskom ratu dok su protesti i okupacije imale su za rezultat ostavku predsednika univerziteta i restrukturisanje uprave.
Univerzitet Cornell je od 2000. godine počeo da proširuje svoje međunarodne programe. Univerzitet je 2004. otvorio Medicinski koledž Weill Cornell u Kataru (engl. Weill Cornell Medical College in Qatar). Pokrenuo je saradnju sa institucijama u Indiji, Singapuru i NR Kini. Bivši predsednik Jeffrey S. Lehman opisao je univerzitet kao „transnacionalni univerzitet”. 9. marta 2004. godine Cornell i Stanford univerzitet položili su kamen temeljac za novi „Centar za premošćavanje jaza” (engl. Bridging the Rift Center), da bi se izgradio i zajednički rukovodio centar za obrazovanje na izraelsko-jordanskoj granici.
