Ugljikovodici
(Preusmjereno sa stranice Ugljovodonici)
Ugljikovodici su organski kemijski spojevi ugljika i vodika. Sastoje se od "kostura" atoma ugljika na koje su vezani atomi vodika (i nekih drugih elemenata.
Podjela Uredi
Glavna podjela ugljikovodika je prema obliku ugljikovog "kostura". Dalje se dijele uglavnom po zasićenosti.
- aciklički (alifatski) - atomi ugljika čine lančaste molekule.
- zasićeni - alkani - atomi ugljika su vezani samo jednostrukom kovalentnom vezom.
- nezasićeni
- ciklički - atomi ugljika čine prstenaste molekule.
- karbociklički - prsten je građen samo od atoma ugljika.
- zasićeni - cikloalkani - atomi ugljika su vezani samo jednostrukom kovalentnom vezom.
- nezasićeni - cikloalkeni - osim jednostruke, između atoma ugljika postoji i dvostruka kovalentna veza.
- aromatski - areni - u prstenu su jednostruka i dvostruka kovalentna veza poredane naizmjenično.
- heterociklički - u prstenu postoje i drugi atomi (koji se nazivaju heteroatomima) osim atoma ugljika (npr. atom kisika, dušika, sumpora...).
- karbociklički - prsten je građen samo od atoma ugljika.
Aromatski ugljikovodici Uredi
Naziv dolazi od grčkog aroma (miris). U 19.st. Kekule otkriva strukturu benzena. Molekulska formula benzena je C6H6, a izvori su katran kamenog ugljena, nafta.
C
|
C
/ \
H-C C-H
| |
H-C C-H
\ /
C
|
C
Reakcije ugljikovodika Uredi
- Supstitucija - reakcije supstitucije ili zamjene su reakcije zasićenih i aromatskih ugljikovodika pri čemu se atom vodika iz molekule zamjenjuje atomom drugog elementa ili drugom skupinom, pri veoma jakoj svjetlosti.
|
|
| reakcija supstitucije smjese klora i metana |
|---|
- Adicija (lat. additio - dodavanje, pribrajanje). U matematici znači pribrajanje. U organskoj kemiji, vezivanje vodikovih atoma, atoma drugih elemenata ili radikala, te odvajanje na dvostruke ili trostruke veze nezasićenih organskih spojeva.
|
|
| reakcija adicije klora na eten |
|---|
