Tumuli u Gomiljanima
Tumuli u Gomiljanima nalaze se u opštini Trebinje, Bosna i Hercegovina. Grupa spomenika – šest praistorijskih grobnih gomila (tumula) u Gomiljanima, proglašena je za nacionalni spomenik BiH. [1] Grobne gomile u selu Gomiljani nisu ispitivane, odnosno nisu vršeni istraživački i konzervatorsko restauratorski radovi. Tumuli su samo evidentirani, ali ne i arheološki istraženi te se stoga ne može izvršiti njihova tačna datacija nastanka. Na osnovi do sada vršenih arheoloških istraživanja na području Hercegovine može se zaključiti da gomile u Gomiljanima sadrže iste ili slične priloge iz vremena Glasinačke kulture.
Među stanovništvom ovoga kraja teško se prekidalo s praksom sahranjivanja u grobne gomile, tako da je i većina srednjovjekovnih nekropola nastajala na grobnim gomilama ili uz njih.
Tumuli zauzimaju prostor sa promjerom od 24 do 40 metara, visine do 6,5 metara, i površine 452 do 1252 metara. U dijelovima koji su niži i bliži zemlji gomile su obrasle travom, dok se oko nje nalazi nisko trnje, raslinje pa čak i veće drveće. Osim kamena koji je postavljan u kružnom toku na vrhu se ne primjećuju bilo koji drugi ostaci grobnice. Samo na jednom tumulu vidljivi su ostaci manjeg kamenog sanduka, čija je orijentacija jugoistok–sjeverozapad. Dimenzije sanduka su: 90 x 50 x 40 cm.
Literatura uredi
- Đorđo Odavić, Praistorijska nalazišta na području Trebinja (gomile i gradine), Tribunia 4, Trebinje 1978.
- Ivo Bojanovski, Rimska cesta Narona - Leusinium kao primjer saobraćajnog kontinuiteta. Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Godišnjak, knjiga X, Centar za balkanološka ispitivanja, knjiga 8., Sarajevo, 1973., 165.
- Ivo Bojanovski, Bosna i Hercegovina u antičko doba. Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Djela, knjiga LXVI, Centar za balkanološka ispitivanja, knjiga 6., Sarajevo, 1988., 85.