Trinaesta dinastija Egipta

(Preusmjereno sa stranice Trinaesta dinastija (Egipat))
Dinastije faraona
starog Egipta
predinastički Egipat
protodinastički period
rani dinastički period
1. 2.
Staro kraljevstvo
3. 4. 5. 6.
prvi prelazni period
7. 8. 9. 10.
11. (samo Teba)
srednje carstvo
11. (ceo Egipat)
12. 13. 14.
drugi prelazni period
15. 16. 17.
Novo carstvo
18. 19. 20.
treći prelazni period
21. 22. 23. 24. 25.
kasni period
26. 27. 28.
29. 30 31.
Grčko-rimski period
Ptolomejska dinastija-Rimsko Carstvo

Jedanaesta, Dvanaesta, Trinaesta i Četrnaesta dinastija drevnog Egipta se često navode pod zajedničkiom nazivom Srednje kraljevstvo.

Dio egiptologa, pak, smatra da je s Trinaestom dinastijom započeo Drugi prijelazni period, te koji je trajao od Trinaeste i Četrnaeste do Sedamnaeste dinastije.

Trinaesta dinastija je vladala u periodu od 1782. do 1700. pne.

Vladari

uredi

Poznati vladari, u historiji Egipta, za Trinaestu dinastiju su:

Trinaesta dinastija
Prijestolno ime Datumi Značenje kraljevskog imena Grob
Wegaf Khutawyre 1782-1778 "Re štiti Dvije zemlje" nepoznat
Ameny Intef IV (Amenemhet V) Sankhibre cca. 1760 "Srce Re živi" nepoznat
Hor Auyibre cca. 1760 "Re ispunjava srce" Dahshur kraj piramida Amenemheta III
Sobekhotep II (Amenmehet VI) Sekhemre Khutawy cca. 1750 "Moćan je Re, zaštitnik Dvije Zemlje" možda Dahshur
Khendjer Userkare cca. 1747 "Duša Re je moćna" piramida, južno od Saqqare
Sobekhotep III Sekhemre Sewadjtawy cca. 1745 "Moćan je Re, On čini da Dvije Zemlje cvatu" nepoznat
Neferhotep I Khasekhemre 1741-1730 "Moćna je duša Re" nepoznat
Sobekhotep IV Khaneferre 1730-1720 "Lijepa je duša Re" nepoznat
Ay Merneferre cca. 1720 "Lijepa je čežnja Re" nepoznat
Neferhotep II Sekhemre Sankhtawy precizan datum nepoznat "Moćan je Re, darovatelj života Dvije Zemlje" nepoznat

U kasnijim tekstovima se ova dinastija često opisuje kao doba kaosa i nereda. Međutim, suvremeni egiptolozi su skloniji ovaj period opisivati kao doba kada je Egiptom ipak vladao određeni mir i stabilnost. Razlog za to je očuvanje kakve-takve centralne vlasti sa sjedištem u Itj-tawyju kraj Faiyuma. S druge strane, kronologiju, odnosno precizne datume ove dinastije je teško utvrditi jer je ona ostavila relativno malen broj spomenika. Većina imena kraljeva je poznata samo na temelju fragmentarnih natpisa na skarabejima.

Međutim, Trinaesta dinastija je svejedno poznata kao doba slabljenja centralne vlasti. Tako je Merneferre Ay ili Ai je posljednji vladar dinastije koji se spominje kao vladar Gornjeg i Donjeg Egipta.

Slabost dinastije se odrazila i na egipatskoj južnoj granici, gdje su tvrđave izgrađene od ranijih faraona napuštene i preuzete od strane nubijske države Kuš. Na sjeveru je, pak, u Delti Nila došlo do provale imigranata iz Azije, a lokalni velmože su se otcijepili i formirali Četrnaestu dinastiju.