Thunderball (roman)
Thunderball (sh. Loptasta munja) je špijunski roman britanskog pisca Iana Fleminga objavljen 1961. godine, koji predstavlja osmi roman, odnosno devetu knjigu iz ciklusa o britanskom tajnom agentu Jamesu Bondu. Uz Casino Royale predstavlja jedini roman o Bondu koji je dva puta bio ekraniziran u obliku cjelovečernjeg filma, a što je posljedica višedecenijskog spora oko autorskim pravima.
| Thunderball | |||
|---|---|---|---|
 korice prvog izdanja | |||
| Autor(i) | Ian Fleming | ||
| Dizajn korica | Richard Chopping | ||
| Država |  Ujedinjeno Kraljevstvo | ||
| Jezik | engleski | ||
| Žanr(ovi) | špijunski roman | ||
| Izdavač | Jonathan Cape | ||
| Datum izdanja | 27. mart 1961 | ||
| Vrsta medija | štampa (tvrdi i meki uvez) | ||
| Kronologija | |||
| |||
| |||
Radnja prikazuje kako Bond, nedugo nakon što su ga pretpostavljeni poslali na prisilnu medicinsku rehabilitaciju zbog nezdravog života, počinje istraživati slučaj strateškog V-bombardera kojeg je njegov italijanski član posade Giuseppe Petacchi oteo kako bi njegove dvije nuklearne bojeve glave doveo na Bahame gdje ih nastoji preuzeti Emilio Largo, član tajne kriminalne organizacije SPECTRE; ona, pak, nastoji njihovom mogućom detonacijom ucijeniti britansku i američku vladu, dok Bond Larga nastoji zaustaviti uz pomoć Petacchijeve sestre Domino.
Roman je originalno nastao kao scenarij za igrani film, koji je Flemingu krajem 1959. godine bio predložio mladi irski pisac Kevin McClory. Nakon što pregovori o filmu nisu uspjeli, Fleming je scenarij preradio u roman koji je objavljen 1961. godine. Nakon toga je McClory reagirao sa tužbom za plagijat, ali ona nije uspjela zaustaviti objavu knjige; spor je djelomično riješen 1963. godine nagodbom neposredno pred Flemingovu smrt, kojom je McCloryju priznato autorstvo scenarija, a Flemingu filma.
Thunderball je poznat kao prvi roman, odnosno djelo o Jamesu Bondu gdje glavne negativce predstavlja SPECTRE, a što se ponekad tumači postepenim smirivanjem Hladnog rata, koji je Fleminga bio inspirirao da kao negativce prikazuje Sovjete. Radnja je, pak, bila inspirirana događajima iz Drugog svjetskog rata, odnosno aktivnostima podmorskih diverzanata, aktivnosti nalik na čije se prikazuju u dramatičnoj završnici romana koja se odvija pod morem.
Nagodba McCloryja sa Flemingom je omogućila naknadni ugovor između McCloryja i filmskog studija Eon Productions, temeljem koga je 1965. godine snimljen film Thunderball sa Seanom Conneryjem u glavnoj ulozi; istim je ugovorom McClory zadržao pravo na ekranizacije romana, ali nakon deset godina, a što je Eon iskoristio da u još nekoliko godina koristi motiv SPECTRE. Po isteku ugovora, McClory je godine 1983. producirao Never Say Never Again gdje je Connery ponovio svoju ulogu, a koji ne predstavlja dio službene serije o Bondu.