Thea von Harbou
Thea Gabriele von Harbou (27. decembar 1888 - 1. jul 1954) bila je njemačka glumica, scenaristica i književnica, koja se smatra autoricom i ko-autoricom nekih od najvažnijih ostvarenja njemačke kinematografije u međuratnom periodu, poznata i kao jedna od najznačanijih žena-autora science fictiona u prvoj polovici 20. vijeka.
Thea von Harbou | |
---|---|
Biografske informacije | |
Rođenje | Thea Gabriele von Harbou 27. 12. 1888. |
Smrt | 1. 7. 1954. (dob: 65) |
Supružnik | Rudolf Klein-Rogge (1914–1920) Fritz Lang (1922–1933) Ayi Tendulkar (c.1933-??)} |
Opus | |
1905 - 1954 | |
Književne vrste | science fiction, pustolovni romani, filmski scenario |
Jezik | njemački |
Znamenita djela | |
Biografija
urediRodila se u porodici pruskih plemića, a usprkos odrastanja u relativnom bogatstvu, odmalena je iskazivala sklonost da sama zarađuje za život, odnosno prema pisanju. Svoje prve spisateljske korake je napravila još kao adolescentica, a slavnom postala za vrijeme Prvog svjetskog rata zahvaljujući historijskim i pseudohistorijskim romanima patriotskog karaktera. Osim tim temama se bavila i egzotičnim zemljama, posebno Indijom za koju će biti vezana do kraja života.
Književni uspjeh ju je povezao sa austrijskim sineastom Joeom Mayom, a brat Horst vo Harbou joj je omogućio angažman sa studijem UFA, gdje je radila kao scenarist za niz istaknutih režisera kao što su F. W. Murnau i Carl Theodor Dreyer. Tamo se upoznala i sa Fritzom Langom, koji joj je 1922. postao drugi suprug, i sa kojim će započeti izuzetno plodnu scenarističko-režijsku suradnju. Brak je, međutim, nakon nekoliko godina došao u krizu zbog Langovim vanbračnih veza, a početkom 1930-ih i zbog različitog stava prema nacističkom pokretu. Godine 1932. ju je Lang, pak, uhvatio u krevetu s indijskim glumcem Ayijem Tendulkarom; godinu dana kasnije se od nje razveo i napustio Njemačku.
Von Harbou je ostala u Njemačkoj nakon dolaska nacista na vlast; iako se javno zalagala za ukidanje zabrane abortusa i iako je njen brak sa Andulkarom bio suprotan nacionalsocijalističkoj ideologiji, postala je oduševljeni pristaša novog režima, a 1940. čak i postala članicom NSDAP. U godinama pred i za vrijeme Drugog svjetskog rata je pisala romane i scenarije propagandnog karaktera. Zbog toga je nakon sloma nacističke Njemačke 1945. kraće vrijeme bila zatvorena od savezničkih vlasti; po izlasku iz zatvora je sudjelovala u akcijama obnove kao fizička radnica (Trümmerfrau), prije nego što je u Zapadnoj Njemačkoj nastavila rad kao filmska scenaristica. Posljednje godine života su joj, pak, obilježili zdravstveni problemi; umrla je u bolnici gdje se oporavljala od pada.
kao režiser
uredi- Hanneles Himmelfahrt (1934)
- Elisabeth und der Narr (1934)
kao scenario
uredi- Das Wandernde Bild (The Wandering Image) (1920) - scenario
- Das Indische Grabmal 1 (The Indian Tomb Part 1 (1921) - scenario, sinopsis
- Der Müde Tod (The Weary Death) (1921) - scenario
- Kämpfende Herzen (Fighting Hearts) (1921) - scenario
- Das Indische Grabmal 2. Teil: Der Tiger Von Eschnapur (The Indian Tomb Part 2: The Tiger of Eschnapur) (1921) - scenario, sinopsis
- Phantom (1922) - scenario
- Der Brennende Acker (The Burning Acre) (1922) - scenario
- Dr. Mabuse, Der Spieler 1. Teil: Der Große Spieler - Ein Bild Unserer Zeit (Dr. Mabuse, the Gambler Part 1: The Great Gambler - A Picture of our Time (1922) - scenario
- Dr. Mabuse, Der Spieler 2. Teil: Inferno, Ein Spiel von Menschen Unserer Z (Dr. Mabuse, The Gambler Part 2: Inferno - A Play About People of our Time (1922) - scenario
- Die Austreibung Die Macht Der Zweiten Frau (Driven From Home) (1923) - scenario
- Michael (1924) - scenario
- Michael (1924)
- Die Nibelungen 1. Teil: Siegfried's Tod (The Nibelungen Part 1: Siegfried's Death) (1924) - scenario
- Die Nibelungen: Siegfried (Siegfried's Death) (1924)
- Die Nibelungen 2. Teil: Kriemhild's Rache (The Nibelungen Part 2: Kriemhild's Revenge) (1924) - scenario
- Die Nibelungen: Kriemhilds Rache (Kriemhilde's Revenge) (1924)
- Die Finanzen Des Großherzogs (The Finances of the Grand Duke)
- The Grand Duke's Finances (1924)
- Metropolis (1927) - scenario, ideja
- Metropolis (1927)
- Spione (The Spy) (1928) - scenario, originalni siže
- Spione (Spies) (1928)
- Frau Im Mond (Woman in the Moon) (1929) - scenario, originalni siže
- Frau im Mond (Woman in the Moon), na temelju vlastitog romana Die Frau im Mond (1929)
- M (1931) - scenario (nenavedena na špici)
- M (1931)
- Das Testament Des Dr. Mabuse (The Testament of Dr. Mabuse) (1933) - scenario
- The Testament of Dr. Mabuse (1933)
- Der Alte Und Der Junge König (The Old and the Young King) (1935) - sinopsis
- Die Herrin von Campina (The Mistress of Campina) (1936) - scenario
- The Impossible Woman (1936) - scenario
- The Broken Jug (1937) - scenario
- Don't Promise Me Anything (1937) - scenario
- Jugend (Youth) (1938) - scenario
- Verwehte Spuren (Blown Away Tracks) (1938) - scenario
- The Woman at the Crossroads (1938) - scenario
- Hurrah! I'm a Father (1939)
- Annelie (1941) - scenario
- Clarissa (1941)
- Die Gattin (The Wife) (1943) - scenario
- Via Mala (1945) - scenario
- Erzieherin Gesucht (Educator in Request) (1950) - scenario
- Dr. Holl (1951) - scenario
- Dr. Holl (1951)
- Tigress of Bengal (1958) - originalni sinopsis
Romani
uredi- Deutsche Roman-Zeitung, 1905
- Das Indische Grabmal (The Indian Tomb), 1917
- Das Nibelungenbuch, 1924
- Metropolis, 1926
- Die Frau im Mond, 1928