Stefan Heberling
Stefan Heberling (1903-1939) je bio vojvođanski komunista i revolucionar.
Stefan Heberling je rođen 23. avgusta 1903. u Bačkoj Palanci, kao najmlađe, sedmo dete Johanna Heberlinga i Annamarie Kleiner.[1] Poreklom je bio Nemac (vojvođanski folksdojčer). Po zanimanju je bio šofer.[2]
Član KPJ je od 1925. godine. Bio je član partijskog Komiteta za Vojvodinu u Novom Sadu.[2] Iz Jugoslavije je izbegao u Sovjetski Savez. Studirao je na KUNMZ-u Moskvi od 1926. godine.[2] Živeo je pod ruskom imenom Vasilij Pavlovič Suslov.[3] Na KUNMZ-u je postao prijatelj sa Antom Ciligom, koji se u to vreme javno izjasnio kao pristalica Trockog, koji je 1929. proteran iz Sovjetskog Saveza.
Heberling, Ciliga i dva njihova druga, koji su zbog svog stava kvalificirani kao trockisti, bili su isključeni ne samo iz SKP(b) nego i iz KUNMZ-a i poslani na rad u Lenjingrad.[2] Nezadovoljni takvim stanjem, oko 1929. godine su u SSSR-u formirali opozicionu trockističku grupu, u čijem centralnom telu su bili četvorica Jugoslovena i dva Rusa.[4] Grupa je ilegalno distribuirala tekstove Trockog i imala bliske veze sa fabričkim radnicima. Grupa je imala jak uticaj među jugoslovenskom političkom emigracijom.[5] Ovoj grupi je pripadala i Pelagija Belusova, Titova žena.[6]
Svibnja mjeseca 1930. godine GPU je u Lenjingradu i Moskvi uhitio ovu grupu jugoslavenskih komunista zbog veza s trockističkom opozicijom.[7] Stefan Heberling je kao trockista, sa grupom Jugoslovena opozicionara koju su činili dr Ante Ciliga, Stanko Dragić i Mustafa Dedić, bio osuđen na 3 godine robije.[7]
Nakon tri godine zatočeništva, na koliko su bili osuđeni, 1933. godine Heberling i drugovi su štrajkom glađu tražili od sovjetskih vlasti da ih puste da se vrate u Jugoslaviju. Međutim, sovjetski organi ne samo da ih nisu pustili, već su im produžili zatvor za dvije godine, bez nove optužnice niti suđenja (sovjetski zakoni su davali pravo GPU-u da bez suđenja produži rok zatočeništva i progonstva).[7] Nakon ovog štrajka Jugoslovene su razdvojili na razne strane. Stefana Heberlinga su premještali od mjesta do mjesta sve do Urala.[7] Na Ural je deportiran na tri godine.[2] Poslat je u Kurgan, gde je radio kao nastavnik nemačkog jezika u kurganskoj školi br. 14.[3]
Od njihove grupe, jedino je Ciliga uspeo da se izvuče. Po izlasku iz SSSR-a, on je u Francuskoj i Jugoslaviji vodio kampanju za oslobađanje svojih drugova, ali bez uspeha.[2]
Uhapšen je ponovo 10. ožujka 1936. godine, a 21. svibnja iste godine je u Čeljabinsku osuđen na sedam godina robije zbog "antisovjetske agitacije."[3] Veruje se da je Heberling streljan oko 1939. godine.[8]
Reference uredi
- ↑ Stefan Heberling, Genea.net
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Ivan Očak: Dr. Ante Ciliga – otpadnik komunizma i staljinske čistke
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Knjiga sećanja "Represija u Rusiji"[mrtav link]
- ↑ Ante Ciliga, The Russian Enigma (55-56)
- ↑ Ante Ciliga, The Russian Enigma (56)
- ↑ Ante Ciliga
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Jugoslavenski trockisti u Sovjetskom Savezu: Stanko Dragić
- ↑ Živojin Pavlović, Bilans sovjetskog termidora: Prikaz i otkrića o delatnosti i organizaciji Staljinskog terora