Stambeni kompleks na Džidžikovcu
Stambeni kompleks na Džidžikovcu nalazi se u opštini Centar, u Sarajevu, Bosna i Hercegovina. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika, na sjednici održanoj od 29. januara do 04. februara 2008. godine, donijela je odluku da se stambeni kompleks proglasi za nacionalni spomenik BiH.[1] Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Amra Hadžimuhamedović (predsjedavajuća), Dubravko Lovrenović, Ljiljana Ševo i Tina Wik.
.jpg)
Historija uredi
Nakon Drugog svjetskog rata Projektantski zavod Narodne Republike BiH ima važnu ulogu u projektiranju i izvođenju objekata u Sarajevu. Uglavnom okuplja projektante sa predratnim graditeljskim iskustvom. Okosnicu činili su Muhamed i Reuf Kadić, neformalni predratni pripadnici pokreta moderne.
Arhitektura je, u kreativnom smislu, bila potisnuta u drugi plan, a osnovna briga je bila kako pravedno rasporediti oskudni građevinski materijal i kako u što kraćem roku izgraditi postavljene građevinske zadatke. Prva značajna izvedba bila je Stambeni kompleks na Džidžikovcu iz 1948. godine, urađen po projektu braće Kadić, sa tri niza objekata, koji se kaskadno spuštaju za po jednu etažu niz padinu.
Tok građenja i tehnologije izgradnje kompleksa Džidžikovac u zimskim uslovima, je dio povijesti bosanskohercegovačke arhitekture. Izgradnja se odvijala uz pomoć takozvanih zatvorenih skela, unutar kojih se gradilo u svim vremenskim uslovima. Prve skele, rađene za prva tri objekta, su izvedene od drvenih stupova i daski sa krovom. Ostale skele bile su od čeličnih elemenata, koje su se lako rasklapale i prenoseile sa gradilišta na gradilište. Izgradnja 7 objekata sa ovom tehnologijom građenja završena je već naredne 1948. godine. Osmi blok istih gabaritnih mjera, sa nešto drugačijim unutrašnjim rasporedom završen je 1959. godine. Kompleks je tokom druge polovine XX. stoljeća dva puta saniran. Nakon zadnjeg rata u BiH nije izvršena niti jedna sanacija kompleksa.
Opis uredi
Stambeni kompleks se sastoji od osam kaskadnih objekata, dimenzija 25 m x 10 m, na razmaku od 10 m. Redovi se nalaze na međusobnoj udaljenosti od 30 m i između njih se nalazi zelenilo.
Spratnost objekata iznosi P+2 i S+P+2. a visina od 11,00 m na istočnim stranama objekata i oko 13,00 m na zapadnim stranama.Objekti u nizu su međusobno povezani otvorenim terasama. Unutar stanova uglavnom je sačuvana unutrašnja stolarija i parket, a ponegdje i originalne brave.
Reference uredi
- ↑ „Stambeni kompleks na Džidžikovcu”. Komisija za nacionalne spomenike. Pristupljeno 13. 9. 2016.[mrtav link]
Literatura uredi
- Živorad Janković - Muhamed Kadić – život i djelo, Akademija nauka i umjetnosti BiH, Bošnjački institut Fondacija Adila Zulfikarpašića, Sarajevo.
- Alija Bejtić -Ulice i trgovi Sarajeva. Sarajevo: Muzej grada Sarajeva 1973. godine
- Nedžad Kurto - Sarajevo 1492-1992, Oko, Sarajevo.
- Štraus, Ivan (1977). Nova bosanskohercegovačka arhitektura. Sarajevo : Svjetlost.
Vanjski linkovi uredi
- Sarajevo kroz historiju Arhivirano 2018-06-06 na Wayback Machine-u
