Stalać je naselje u opštini Ćićevac u Rasinskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 1828 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 2048 stanovnika).
Koordinate: 43° 40′ 24" SGŠ, 21° 24′ 29" IGD
Nalazi se na Južnoj Moravi, na putu za Kruševac, 9 kilometara jugozapadno od 171. kilometra auto-puta Beograd-Niš (kod Pojata).
U neposrednoj blizini naselja, oko 2,5 kilometara južno od mesta gde se spajaju Zapadna i Južna Morava, nalazi se srednjovekovni grad Stalać, jedan od najvećih utvrđenih gradova u Srbiji. Postavljen je na vrhu sedlastog uzvišenja koje dominira širokom okolinom. Grad je kontrolisao prilaze dolinom reka, ali je istovremeno imao funkciju odbrane prilaza Kruševcu - srpskoj srednjovekovnoj prestonici.
Svake godine, za vreme sv. Trojice, kod kule Todora od Stalaća održava se manifestacija "Morava nas voda od'ranila".
U naselju Stalać živi 1481 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosi 42,5 godina (40,3 kod muškaraca i 44,5 kod žena). U naselju ima 568 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,22.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
- Pad Stalaća je opisan u Srpskoj epskoj pesmi "Smrt vojvode prijezde.
- Snimljen je i dokumentarno-igrani film o ovom kraju pod nazivom "Vrata Srbije" u kome,izmedju ostalih, glumi i Vojin Ćetković.
- Stalaćanski Fudbalski klub (FK Trudbenik) jedan je od retkih nizerazrednih klubova koji ima organizovane navijace.
- U Stalacu postoje dve fenomenalne kulturno-umetnicke manifestacije:
- "Pod krilima arhangela"
- "Morava nas voda od'ranila"
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
|
|
m |
|
|
ž |
? |
8 |
|
|
5 |
80+ |
23 |
|
|
42 |
75-79 |
26 |
|
|
49 |
70-74 |
46 |
|
|
76 |
65-69 |
45 |
|
|
64 |
60-64 |
55 |
|
|
57 |
55-59 |
52 |
|
|
49 |
50-54 |
72 |
|
|
72 |
45-49 |
70 |
|
|
75 |
40-44 |
63 |
|
|
54 |
35-39 |
58 |
|
|
56 |
30-34 |
49 |
|
|
61 |
25-29 |
55 |
|
|
62 |
20-24 |
58 |
|
|
44 |
15-19 |
57 |
|
|
50 |
10-14 |
56 |
|
|
44 |
5-9 |
45 |
|
|
47 |
0-4 |
43 |
|
|
40 |
prosek |
40.3 |
|
|
44.5 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
Broj domaćinstava
|
463
|
515
|
549
|
564
|
594
|
584
|
568
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
Broj domaćinstava
|
104
|
126
|
107
|
100
|
58
|
55
|
13
|
5
|
-
|
-
|
3.22
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
Broj domaćinstava
|
737
|
199
|
475
|
43
|
17
|
3
|
816
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
Broj domaćinstava
|
138
|
480
|
173
|
23
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
Muški
|
372
|
19
|
-
|
48
|
130
|
2
|
12
|
29
|
6
|
76
|
Ženski
|
200
|
16
|
-
|
8
|
69
|
1
|
4
|
27
|
3
|
11
|
Oba
|
572
|
35
|
-
|
56
|
199
|
3
|
16
|
56
|
9
|
87
|
Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
Muški
|
4
|
-
|
16
|
6
|
3
|
7
|
-
|
-
|
14
|
Ženski
|
-
|
-
|
11
|
13
|
18
|
5
|
-
|
-
|
14
|
Oba
|
4
|
-
|
27
|
19
|
21
|
12
|
-
|
-
|
28
|
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7