Sporazum iz Altmarka
Sporazum iz Altmarka (švedski: Stillståndet i Altmark, poljski: Rozejm w Altmarku) bio je mirovni ugovor, sklopljen 26. septembra 1629. između Kraljevine Švedske i Poljsko-Litvanske Unije, kojim je okončan Švedsko-poljski rat (1620. - 1622.)[1]
| Sporazum iz Altmarka | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Spomenik posvećen sporazumu u Starom Targu | |||||||||||
| Generalno | |||||||||||
| Tip sporazuma | Mirovni ugovor | ||||||||||
| Potpisivanje | 25. septembar 1629. Tadašnji Altmark (današnji Stary Targ u Poljskoj) | ||||||||||
| Stranke | |||||||||||
| |||||||||||
Karakteristike uredi
U tom je ratu Kraljevina Švedska okupirala Poljsko livonsko vojvodstvo i dobar dio Prusije i izvojevala niz pobjeda nad poljsko-litvanskim snagama Sigismunda III.[2] Premda su posljednju bitku u junu 1629. dobili Poljaci, nijedna strana nije bila u poziciji da dobije rat. Poljsko-litvanski kralj Sigismund Vasa bio je pod velikim pritiskom da sklopi mir, jer je šljahta mislila da je rat mogao završiti puno prije da se Sigismund odrekao prava na švedski tron, koji je izgubio 1599.[2]
Sporazum je postignut uz pomoć francuskih i engleskih posrednika, Poljsko-Litvanska Unija je morala učinila brojne ustupke u zamjenu za šestogodišnji mir. S druge strane Gustav Adolf nije gubio vrijeme već je julu 1630. napao Stralsund.[1]
Tim sporazumom je Švedska dobila sve krajeve sjeverno od rijeke Zapadne Dvine (današnju Estoniju).[2] Latgalija na jugoistoku je ostala u poljsko-litvanskim rukama.[1] Švedska je pored toga dobila i pravo na carinu u svim važnijim baltičkim lukama.[1]
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Truce of Altmark” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 1.01. 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Truce of Altmark” (engleski). History of War. Pristupljeno 1.01. 2022.