Sitka, Alaska
Sitka je grad, luka i okrug (borough) u američkoj saveznoj državi Aljaska od 8 881 stanovnika.[1]
City and Borough of Sitka | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 57°03′N 135°20′W / 57.050°N 135.333°W | |
| Država |  SAD
|
| Savezna država |  Aljaska
|
| Okrug | Sitka |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Mim McConnell |
| Površina | |
| - Ukupna | 12 461km² |
| Visina | 8 |
| Stanovništvo (2013.) | |
| - Urbano područje | 8 881 |
| Vremenska zona | UTC-9 (UTC-8) |
| Poštanski broj | 99835 |
| Pozivni broj | 907 |
| Službena stranica www.sitka | |
| Karta | |
  Sitka Sitka na karti Aljaske | |
Geografske karakteristike uredi
Sitka leži na jugoistoku Aljaske na zapadnoj obali Otoka Baranof u arhipelagu Alexander, udaljena oko 150 km jugozapadno od Juneaua. Sitka je jedini grad jugoistočne Aljaske koji leži na Pacifiku.[1]
Klimatske karakteristike uredi
Sitka ima Okeansku klimu prema Köppenovoj klasifikaciji.
Historija uredi
Izvorni stanovnici toga kraja bili su indijanci Tlingit, prvi Evropljani koji su doplovili do tog kraja bili su Rusi - 1741.[1] Njihov prvi guverner Aljaske Aleksandar Baranov izgradilo je u julu 1799. utvrdu sv. Mihajlo. Utvrdu su razorili indijanci Tlingit 1802. Nakon tog je guverner Baranov na istom mjestu 1804. osnovao grad Novoarhangelsk ( ruski: Новоaрхангельск) i premjestio upravu Rusko-američke kompanije sa otoka Kodiak u novi grad. Svečana primopredaja Aljaske Sjedinjenim Američkim Državama, od dotadašnjih vlasnika - Carske Rusije, održana je u gradu 18. oktobra 1867., nakon tog se počelo upotrebljavati staro indijansko ime za taj lokalitet - Sitka, koje značilo izvan otoka Shi (Baranof).[1]
Sve do 1906. Sitka je bila administrativni centar Aljaske tad je on premješten u Juneau. Za vrijeme Drugog svjetskog rata Američka ratna mornarica izgradila je pomorsku bazu, pa je grad u to vrijeme narastao na skoro 40 000 stanovnika. Danas se tom bazom služi Američka obalna straža.[1]
Privreda, znamenitosti, obrazovanje uredi
Ribarstvo i konzerviranje riba, eksploatacija šuma i turizam su danas najvažnije privredne grane grada. Za ekonomiju grada važna je i bolnica koja je regionalni zdravstveni centar za čitav kraj.[1]
U Sitki se nalazi saborna crkva sv.Mihajla, prva ruska pravoslavna crkva izgrađena na tlu Sjeverne Amerike - 1848., ona je danas obnovljena nakon što je izgorjela u požaru 1966.[1]
Sitka je i važan regionalni obrazovni centar, u njoj djeluje kampus Univerziteta jugoistočne Aljaske i koledž Sheldon Jackson osnovan 1878.
Najveća atrakcija Sitke za turiste je godišnji festival kitova koji se održava u novembru od 1995. kad stotine turista dođu promatrati godišnju migraciju kitova u Zaljevu Sitka.[1]
Zanimljivosti uredi
U Sitki je 1853. boravio prvi Hrvat koji je oplovio svijet, Brođanin Tomo Skalica. U putopisima Sitku opisuje kao čvrsti i ruskom posadom proviđeni glavni grad ruske sjeverne Amerike i glavno mjesto tzv. ruske kumpanije, trgovačkog društva koje se koristi i upravlja ruskom Amerikom (Aljaskom) kao Istočnoindijska kompanija istočnom Indijom. Piše da je grad opkoljen čvrstim bedemom i ima oko 1 500 stanovnika koji su Rusi, Finci ili domoroci Aleuti.[2] Uz grad je na zapadnoj strani smještena varoš oko 3 000 domorodaca Aljkuta i Kaloša. Divjaci u toj varoši imaju svoga vođu koji nosi od ruske kompanije darovanu odoru ruskog stožernog časnika, a za uzvrat Rusi traže od njega paziti da domoroci ne napadaju Ruse.[3]
Izmedju palisadah što diele ruski grad i divjačku varoš, stoji na malom brežuljku malena crkvica ruska s jedniem vratima pram divjačkoj, a s drugiem prama ruskoj varoši. Ova je crkva zato ondje sagradjena da se time divjakom, koji se žele pokrstiti i primiti ruski zakon, olakša po njihovom komoditetu ulaz u hristjansku crkvu. Nu divjaci na žalost! neotimaju se mnogo za zakonom, pa ako, i kada dolaze u crkvu iz znatiželje, a oni s lulami u zubih gledaju crkvenu službu kao kakvu zabavnu igru. Ruski je grad okrunjen sa do 600 topovah, koji su većom stranom naprti prama moru, a prama varoši divjakah zjevaju dvie baterije svaka sa 18 topovah. U dvorištu palače gubernatora sagradjena je od drveta, ali vrlo čvrsta, kula na četiri kata ili toranj, 60 po prilici nogah (stopah) visok, sa 16 ogromnieh topovah, 4 na svaku stranu. U Sitki ima osim one medju palisadi, još jedna prekrasna ruska crkva u gradu, koju zovu vladinom crkvom, jer u Sitki stoluje ruski vladika. Imade u gradu i jedna luteranska crkvica u kojoj se svake nedelje služi služba božja i prodikuje u 7 satih u jutro na čudskom (finskom), u 9 na švedskom, a u 11 sati u njemačkom jeziku. - Pol sata izvan grada pokraj mora liepom stazom iduć dodje se u neku pivaru, a ono je jedina šetnja tamošnjeg otmjenog svieta. U ovoj pivari toči se jedino piće što može Evropejac za novce kupit u Sitki, a to je pivo, koje iz ukisnuta kraha sgotavljaju i bocu (holbu) za 10 kopjek (naših 11 forinti srebra) prodaju. Tud sam se često šetao i u toj pivari u družtvu mnogu veselu uru kod čaše piva u razgovoru sproveo. U obće našao sam svuda i u Ameriki, i u Aziji, i u Polineziji pivaru kao prvi znak civilizacije, gdjegod su se Evropejci zapadnjaci naselili. Izmedju sgradah u Sitki najljepša je i najotmjenija gubernatorska kuća, akoprem od drveta nu ipak vješto i ukusno sagradjena u tri kata. U luki od Sitke ima uviek dva parobroda, koji neprestano izmjenice iz nutarnjeg zatoka (Bucht, Bai) drva za japiju (gradju) dovažaju.
Reference uredi
Literatura uredi
- Morris, Richard B. (1996). Encyclopedia of American History (Seventh izd.). Collins Reference. ISBN 0062700553.
- Peter C. Mancall, Gary B. Nash, Allan M. Winkler, Charlene Mires, John W. Jeffries, ur. (2009). Encyclopedia of American History. Facts on File. ISBN 0816071365.
- Stanley I. Kutler (2002). Dictionary of American History (Third izd.). Charles Scribners & Sons. ISBN 0684805332.
- Paul S. Boyer (2001). The Oxford Companion to United States History. Oxford University Press. ISBN 0195082095.
- Michael Kazin, Rebecca Edwards, Adam Rothman, ur. (2011). The Concise Princeton Encyclopedia of American Political History. Princeton University Press. ISBN 0691152071.
- Kane, Joseph and Aiken, Charles (2004). The American Counties: Origins of County Names, Dates of Creation, and Population Data, 1950-2000. Scarecrow Press. ISBN 0-8108-5036-2.
Vidi još uredi
Vanjske veze uredi
- Službene stranice grada (en)
- Sitka (en)
