Sistematika roda Plantago

Istorijat sistematike roda bokvica (Plantago) uredi

Decaisne [1] je u svom radu prepoznao oko 200 vrsta i grupisao ih u 17 sekcija. Vilis navodi 265 vrsta [2] Po Pilgerovoj [3] podeli, rod sadrži dva podroda - Euplantago Harms (sinonim Plantago) i Psyllium (Juss) Harms. Pojedini autori podrod Psyllium smatraju odvojenim rodom.[4][5][6]

U svojoj reviziji 1978. godine, Rahn[7] je podelio rod na tri podroda:

  1. Plantago
  2. Coronopus (Lam. et DC.) Rahn - obuhvata mediteranske vrste ranije svrstavane u Subgenus Plantago Sect. Coronopus sensu Pilger, 1937
  3. Psyllium Rahn - koji uključuje Pilgerov podrod Psyllium i 5 sekcija podroda Plantago (Oreades, Arnoglossum, Bauphula, Hymenopsyllium i Leucopsyllium)

Rahn (1996) [8] predlaže drugačiju klasifikacionu shemu, sa 6 podrodova:

  • Plantago (sadrži oko 131 vrste),
  • Coronopus (Lam. et DC.) Rahn (sadrži oko 11 vrsta),
  • Albicans Rahn (51 vrsta),
  • Psyllium Juss. (sensu Pilger, 1937; 16 vrsta),
  • Littorella (Bergius) Rahn (sinonim za rod Littorella Bergius; 3 vrste) i
  • Bougueria (Decne.) Rahn (sinonim za rod Bougueria Decne.; 1 vrsta).

Rensted i saradnici (2002)[9] identifikuju pet većih klada unutar roda, kojima daju status podrodova - Plantago, Coronopus, Psyllium, Littorella i Bougueria. Podrod Albicans sensu Rahn (1996) je parafiletski i trebalo bi ga podvesti unutar podroda Psyllium s.l.

Sistematika roda [10][11] uredi

rod Plantago L.
podrod Bougueria L.
Plantago debilis R.Br.
 
Plantago coronopus
podrod Coronopus L.
sekcija Coronopus L.
Plantago coronopus L.
Plantago crassifolia Forssk.
Plantago macrorhiza Poir.
Plantago serraria L.
Plantago subspathulata Pilg.
sekcija Maritima L.
Plantago alpina L.
Plantago maritima L.
Plantago subulata L.
podrod Littorella (P.J.Bergius) K.Rahn
Plantago uniflora Hook.f.
podrod Plantago L.
Plantago asiatica L.
Plantago australisLam.
Plantago cordata Lam.
Plantago depressa Willd.
Plantago hawaiensis (A.Gray) Pilg.
Plantago major L.
Plantago media L.
Plantago princeps Cham. & Schltdl.
Plantago pusilla Nutt.
Plantago rhodosperma Decne.
Plantago rugelii Decne.
Plantago virginica L.
podrod Psyllium L.
sekcija Albicans L.
Plantago albicans L.
Plantago amplexicaulis Cav.
Plantago ovata Forssk.
sekcija Gnaphaloides L.
Plantago aristata Michx.
Plantago hookeriana Fisch. & C.A. Mey.
Plantago lundborgii Sparre
Plantago patagonica Jacq.
Plantago tandilensis (Pilg.) Rahn
sekcija Lanceifolia L.
Plantago altissima L.
Plantago argentea Chaix.
Plantago lagopus L.
Plantago lanceolata L.
sekcija Psyllium L.
Plantago afra L.
Plantago arborescensPoir.
Plantago arenaria Waldst. & Kit.
Plantago sarcophylla
Plantago sempervirens Crantz
Plantago webbii Barn.

Izvori uredi

  1. Decaisne J. 1852. Plantaginaceae. In: Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis 13 (De Candolle A.,Ed.). Paris, pp. 1.
  2. Willis, J. 1980. A Dictionary of the Flowering Plants and Ferns, 8th edn. University Press, Cambridge, UK.
  3. Pilger, R. 1937. Plantaginaceae. In: Das Pflanzenreich (Engler A., Ed.). H. R. Engelmann Verlag, Berlin, pp. 1-466.
  4. Sojak, J. 1972. Nomenklatoticke poznamky (Phanerogamae), Casopis Narod. Muz. Odd. Prir. Praha 140: 127-134.
  5. Holub, J. 1973. New names in Phanerogamae 2. Psyllium Mill. Folia Geobot. Phytotaxonomy, Prague 8:155-179.
  6. Dietrich, H. 1982, Umkombinationen in der Plantaginaceen - Gattung Psyllium Miller. Math. Naturwiss R. 31: 195-196.
  7. Rahn, K. 1978. Nomenclatorial changes within the genus Plantago L., infraspecific taxa and subdivisions of the genus. Bot. Tidsskrift 73: 106-111.
  8. Rahn, K. 1996. A phylogenetic study of the Plantaginacae. Botanical Journal of the Linnean Society, 120(2):145-198
  9. Rønsted, N, Chase, M.W, Albach, D.C, Bello, M.A. 2002. Phylogenetic relationships within Plantago (Plantaginaceae): evidence from nuclear ribosomal ITS and plastid trnL-F sequence data. Botanical Journal of the Linnean Society 139 (4): 323–338. doi:10.1046/j.1095-8339.2002.00070.x
  10. Rønsted, N, Franzyk, H, Mølgaard, P, Jaroszewski, J.W, Jensen, S.R. 2003. Chemotaxonomy and evolution of Plantago L. Plant Syst. Evol. 242: 63–82. doi: 10.1007/s00606-003-0057-3
  11. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network - (GRIN) [Online Database]. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. URL: http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/genus.pl?9492 (24 April 2007)