Regularno pismo
Regularno pismo ili standardno pismo, ili u kineskom jeziku kaišu (pojednostavljeni kineski: 楷书; tradicionalni kineski: 楷書; pinyin: kǎishū) i u japanskom kaišo, i obično poznat kao standardno regularno (kineski: 正楷), je najnoviji stil kineskih kaligrafija (koji se pojavio u Cao Vej dinastiji oko 200 n. e. i sazreo stilski oko 7. veka). Stil je najčešći savremeni spis u publikacijama (posle ne-kaligrafskog spisa Song Ti). Takođe je povremeno poznata kao pravo pismo (真書, zhēnshū) i standardno pismo (正書, zhèngshū).
| Regularno pismo | |
|---|---|
| Generalno | |
| Vrsta | Logogram |
| Jezici | Starokineski jezik, Srednji kineski jezik, Kineska narečja |
| Historija | |
| Period | Bronzano doba kine, Gvozdeno doba kine, sadašnji dan |
| Klasifikacija | |
| Porodica |
Proročanski zapisi
|
| Podsistemi | Kanđi Kana Handža Džujin Uprošćeno kinesko Ču nom Kitansko pismo Jurčensko pismo Tangutno pismo |
| ISO 15924 | Hani, Hans, Hant |
Historija uredi
Standardno pismo je stvoreno između istočne Han i Cao Uei dinastije[1], i njegov prvi poznat gospodar je Džong Jao (鍾繇, Zhōng Yáo, ponekad se čita Zhōng Yóu)[2], koji je živeo u periodu istočne Han do Cao Vei, oko 151-230 n. e. On je bio poznat kao „otac standardnog pisma“, i njegova poznata dela uključuju Šjuanši Biao (宣示表, Xuānshì Biǎo), Đianđidži Biao (薦季直表, Jiànjìzhí Biǎo), i Liming Biao (力命表, Lìmìng Biǎo). Ćiu Šjigui (Qiú Xīguī) (2000, str. 143) opisuje pismo u Džongovoj Šjuanši Biao kao:
- „…jasno proizlazeći iz utrobe ranog polu-kurzivnog pisma. Ako bi neko pisao uredno pisanje različitih ranih polu-kurzivnog pisma u više dostojanstven način i da bi dosledno koristio tehniku pauza (顿 dùn, korišten za učvršćivanje početka ili završetka poteza) kad se završavaju vodoravni potezi, praksa koja se pojavljuje već u ranom polu-kurzivnom pismu, i ako bi dalje koristio desno-padajuće poteze sa debelim nogama, rezultat bi bio stil kaligrafije kao što je “Šjuan ši biao” [Xuān shì biǎo]“.
Međutim, osim nekoliko književnika, vrlo malo ljudi su pisali u ovom pismu u to vreme, većina je nastavila pisati u novo-činovničkom pismu, ili mešanom obliku polu-kurzivnog i novo-činovničkog pisma[1]. Standardno pismo nije postalo dominantno sve do ranih južnih i severnih dinastija u 5. veku. Ovo su bili razne vrste standardnog pisma koja su nastali iz novo-činovničkog pisma, kao i iz Džong Jaovog standardnog pisma[3], i zove se „Vei regularno“ (魏楷 veikai). Dakle, standardno pismo je imao poreklo u ranim polu-kurzivnim, kao i novo-činovničkim pismima.
Pismo se smatra da je stilski sazreo za vrijeme dinastije Tang, sa najpoznatijim i često imitiranim kaligraferima regularnog pisma u tom periodu:
- U ranoj Tang dinastiji četiri velika kaligrafera (初唐四大家):
- Oujang Šjun (欧阳询)
- Ju Šinan (虞世南)
- Ču Suiliang (褚遂良)
- Šjue Đi (薛稷)
- "Jan-Liu" (“顏柳”)
- Jan Dženđing (颜真卿)
- Liu Gongćuan (柳公权)
Vrste uredi
Regularno pismo sa znakovima sa širinom (ili dužinom) veće od 5 cm (2 in) se obično smatra veliko regularno pismo, ili dakai (大楷), a ono manje od 2 cm malo regularno pismo, ili šjiaokai (小楷). Oni između se obično zovu srednje redovno pismo, ili džongkai (中楷). Ili se upoređuju u odnosu na one oko.
Početnici kaligrafije često su preporučeni da počnu sa Osam načela Jong, za koji su rečeni da sadrže većinu, ako ne i sve, osnovne principe kaligrafije redovnog pisma.
Istaknuti artefakti sa redovnim pismom uključuju:
- Zapisi Jao Boduo skulpturanja (姚伯多造像記) tokom južnih i severnih dinastija
- Ploča Guangvu generala (廣武將軍碑) tokom južnih i severnih dinastija
- Ploča Longzang hrama (龍藏寺碑) iz Sui dinastije
- Nadgrobni spomenik Sui Šjiaoci (蘇孝慈墓誌) iz Sui dinastije
- Nadgrobni spomenik Lepe Tong (董美人墓誌) iz Sui dinastije
Džujin koji se koristi za beleženje tekstova, iako nisu pravi kineski znakovi, gotovo uvek su napisani u stilu redovnog pisma.
Reference uredi
- Ćiu Šjigui (Qiú Xīguī) (2000). Chinese Writing. Translation of 文字學概論 by Mattos and Norman. Early China Special Monograph Series No. 4. Berkeley: The Society for the Study of Early China and the Institute of East Asian Studies, University of California, Berkeley. ISBN 1-55729-071-7.
