Rijeka Radika (makedonski: Радика, albanski: Radikes) je rijeka koja izvire na planini Vraca (dio velike Šar planine), na nadmorskoj visini od 2 200 m., na jugozapadu Kosova) te zatim većim dijelom teče kroz zapadnu Makedoniju, do svog uvira u rijeku Crni Drim. Rijeka je ukupno duga 67 km.

Radika
Lokacija
Države Severna Makedonija,  Kosovo
Hidrografija
Izvor
  – aps. visina
planine Vraca Šar Planina
2 200 m
Ušće
  – aps. visina
Debarsko jezero
? m
Dužina67 km
Hidrologija
Ulijeva se uCrni Drim, Vardar

Izvor rijeke

uredi

Radika je na svom izvoru planinski potok pod imenom Crni Kamen (makedonski: Црни Камен) koji izvire na padinama planine Vraca, južnog dijela Šar planine, ispod vrha Golema Vraca (2 582 m.). Potok Crni Kamen ispočetka teče na zapad, kroz kraj koji se zove - Gora, zatim se svija uz planinu Vraca i zatim teče pravo na jug na makedonsku granicu gdje se spaja sa drugom pritokom Ćafa Kadis (makedonski: Цафа Кадис; albanski: Qafa e Kadisë), od makedonske granice rijeka nosi naziv Radika.

Gornja Radika

uredi

Gornja Radika je samo 8 km duga, i zahvaljujući ljudskoj intervenciji pripada sada djelomično Egejskom slivu, dok donji tok Donje Radike teče prema Jadranskom moru. Kod sela Volkovija napravljen je sistem kanala koji odvodi dio voda do umjetnog Mavrovskog jezera( kod sela Mavrovi Anovi ) a zatim podzemnim cijevima u rijeku Vardar.

Donja Radika

uredi

Na svom 44 km dugom toku, Radika teče prema jugu, zatim prolazi kroz 1 km duboku klisuru između planina Korab i Dešat na zapadu i Bistre.

Dolina rijeke Radike je neobično atraktivna, u njoj se nalazi poznati manastir Sveti Jovan Bigorski, zatim termalno kupalište i liječilište Kosovratska banja, sa vodom od 49 °C) punom sumpora. U dolini se nalaze i pitoreskna sela sa orginalnom makedonskom narodnom arhitekturom, kao što su; Bituše, Janče, Gari, Lazaropole i druga. Nakon toga rijeka Radika uvire u rijeku Crni Drim, južnije od grada Debra, zapravo uvire u umjetno Debarsko jezero, koje dalje teče kao rijeka Crni Drim prema Jadranskom moru.

Bibliografija

uredi
  • Mala Prosvetina Enciklopedija, Treće izdanje (1985); Prosveta; ISBN 86-07-00001-2
  • Jovan Đ. Marković (1990): Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije; Svjetlost-Sarajevo; ISBN 86-01-02651-6