Pseudoklasicizam
Pseudoklasicizam (grč. pseudo- "lažan" + klasicizam) je formalističko i stoga površno podražavanje grčkih i rimskih uzora u umetnosti i književnosti.[1][2]
Psuedoklasicizam je u književnosti naročito došao do izražaja u 18. veku i početkom 19. veka, kad se raširio nakon procvata klasicizma, koji je svoje vrhunce doživeo u 17. veku, a pre nastanka romantizma.[3] Naime, mnogi klasicisti 18. veka više se uopšte ne ugledaju na grčke i rimske pisce, nego "slepo, epigonski i čisto formalistički"[3] slede pravila poetike klasicizma, na čije su definisanje presudno uticali francuski klasicisti prethodnog stoleća. Na primer, odlike pseudoklasicizma u nemačkoj književnosti nalazimo kod Johanna Cristopha Gottscheda i Johanna Jakoba Bodmera,[4] u ruskoj književnosti kod Antioha Kantemira, Vasilija Kiriloviča Tredjakovskog i Aleksandra Petroviča Sumarokova,[5] a u engleskoj kod Henrija Fieldinga i Jonathana Swifta.[6][7]
Od južnoslovenskih književnosti, u koje je čist klasicizam prodro kasno i samo površno, možda najbolji primer pseudoklasicizma nalazi se u srpskoj književnosti, kod Lukijana Mušickog, koji piše pesme u alkejskoj strofi imitirajući Horacija, no te pesme, prema mišljenju Jovana Skerlića, ostavljaju utisak nečeg mrtvog i izveštačenog.[8]
Reference
uredi- ↑ Odrednica na thefreedictionary.com. (en)
- ↑ Hrvatski jezični portal, s.v. "klasicizam".
- ↑ 3,0 3,1 Dragiša Živković (ur.), Rečnik književnih termina 2. izd., Nolit, Beograd, 1992, s.v. "Pseudoklasicizam".
- ↑ Ljerka Sekulić, "Povijest književnosti njemačkoga jezičnog izraza. Prvo razdoblje prosvjetiteljstva i građanska kultura osjećajnosti", Povijest svjetske književnosti, knjiga 5, Mladost, Zagreb, 1974, str. 62–63.
- ↑ Aleksandar Flaker, "Novija ruska književnost", Povijest svjetske književnosti, knjiga 7, Mladost, Zagreb, 1975, str. 271–274.
- ↑ Miroslav Beker, "Engleska književnost. Slavna revolucija i prva polovina 18. stoljeća", Povijest svjetske književnosti, knjiga 6, Mladost, Zagreb, 1974, str. 109–112.
- ↑ Robert Huntington Fletcher, A History of English Literature, "Chapter IX. Period VII. The Eighteenth Century, Pseudo-Classicism And The Beginnings Of Modern Romanticism", 1918.[mrtav link] (en)
- ↑ „Odlomak o Mušickom iz Skerlićeve Istorije nove srpske književnosti.”. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-25. Pristupljeno 2014-04-23.
- Ostali projekti
Potražite izraz pseudoklasicizam u W(j)ečniku, slobodnom rječniku. |