Prvi prodor NOVJ u Srbiju

Prvi prodor NOVJ u Srbiju izvršen je tokom januara 1944. godine.[1] Tok prilikom, delovi 2. proleterske i 5. krajiške divizije NOVJ nakratko su uspeli da oslobode Ivanjicu, ali je grad ponovo okupiran od strane jačih osovinskih snaga.

Kolona 2. proleterske brigade od Rudog prema Boljanićima, krajem januara 1944
Kolona 2. proleterske brigade ide preko snegom zavejane planine Murtenice, na Zlatiboru, januara 1944
Nemačko oklopno vozilo SdKfz 3 koje vuče top 88 mm Flak 36 u Srbiji, februara 1944.

Tok operacija

uredi

4. januara 1944. Kod sela Bele Reke, s. G. Trudova i s. Močilaca (blizu Kokinog Broda) jedinice 2. proleterske udarne divizije NOVJ vodile su dužu borbu protiv četničkog Zlatiborskog, Požeškog i 2. mileševskog korpusa i oko 200 nemačkih vojnika.[2] Sutradan, 5. januara, u selu Štitkovu i D. Trudovu delovi 2. dalmatinske udarne brigade napali su snage četničkog 2. mileševskog korpusa i odbacili ih na levu obalu reke Uvca.[3] 7. januara kod sela G. Tisovice (blizu Sjenice) jedan bataljon 2. dalmatinske udarne brigade razbio je delove nemačke legije "Krempler" i 2. mileševskog korpusa JVuO.[4]

8. januara u Katićima (kod Ivanjice) 3. bataljon 2. proleterske udarne brigade, posle kraće borbe, razbio oko 200 četnika i 50 žandarma SDS.[5] Istog dana, u rudniku Lisi kod Ivanjice 1. šumadijska brigada napala posadu Ruskog zaštitnog korpusa, ali je napad odbijen.[6]

9. januara u selu Klisuri 3. bataljon 2. proleterske brigade odbio je napad jedne čete bugarskih vojnika iz Arilja.[7]

9. i 10. januara 1944. godine vođena je velika bitka za Ivanjicu, između partizana sa jedne, i udruženih osovinskih snaga (Nemaca, Bugara, ljotićevaca, nedićevaca i četnika) sa druge strane. Partizani (delovi 2. proleterske i 5. krajiške divizije NOVJ) su nakratko uspeli da oslobode Ivanjicu, ali su intervencijom mnogostruko jačih osovinskih snaga odbijeni. Ivanjica je nakon toga ponovo okupirana, i ostala je pod kontrolom Nemaca do jeseni te godine, kada je konačno oslobođena.

Izvori

uredi

Povezano

uredi