Predsjednik Republike Srpske

Predsjednik Republike Srpske je poglavar Republike Srpske, jednog od dva državnopravna entiteta koji čini Bosnu i Hercegovinu.

Bosna i Hercegovina

Članak je dio serije:
Politika i uprava
Bosne i Hercegovine



Druge države
pogledaj  razgovor  uredi

Aktuelni predsjednik Republike Srpske je Milorad Dodik; ostvarivši 368.210 glasova na Opštim izborima u Republici Srpskoj 2022. od novembra 2022. godine Dodik služi svoj treći predsjednički mandat. Sjedište predsjednika je u Palati Republike Srpske, zgradi nekadašnje Hipotekarne banke iz 1936, u Ulici bana Milosavljevića 4, u Banjoj Luci.

Nadležnosti

uredi

Predsjednik Republike Srpske:

  • predstavlja Republiku Srpsku;
  • predlaže Narodnoj skupštini kandidata za predsjednika Vlade;
  • predlaže Narodnoj skupštini kandidate za predsjednika i sudije Ustavnog suda na predlog Visokog sudskog i tužilačkog savjeta;
  • ukazom proglašava zakon u roku od sedam dana od dana njegovog usvajanja u Narodnoj skupštini. U tom roku predsjednik Republike može zahtijevati od Narodne skupštine da ponovo odlučuje o zakonu. Predsjednik Republike je dužan da proglasi zakon koji je ponovo usvojen u Narodnoj skupštini;
  • daje pomilovanja;
  • dodjeljuje odlikovanja i priznanja utvrđena zakonom;
  • obavlja poslove iz oblasti bezbjednosti i odnosa Republike Srpske sa drugim državama i međunarodnim organizacijama;
  • ukazom, na predlog Vlade, postavlja i opoziva šefove predstavništava Republike Srpske u inostranstvu i predlaže ambasadore i druge međunarodne predstavnike Bosne i Hercegovine iz Republike Srpske;
  • obrazuje savjetodavna tijela i stručne službe za obavljanje poslova iz svoje nadležnosti;
  • može, pošto sasluša mišljenje predsjednika Vlade i predsjednika Narodne skupštine, da odluči da Narodna skupština bude raspuštena;
  • može tražiti od predsjednika Narodne skupštine Republike Srpske sazivanje sjednice Narodne skupštine Republike Srpske;
  • ima pravo predlaganja zakona, drugih propisa i opštih akata;
  • može, bez ograničenja, pokrenuti postupak za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti pred Ustavnim sudom;
  • može da podnese predlog da se pristupi promjeni Ustava Republike;
  • saziva i predsjedava sjednicama Senata kao savjetodavnog tijela najviših ustavnih institucija Republike Srpske;
  • određuje koji će ga potpredsjednik Republike zamijenjivati u slučaju privremene spriječenosti da obavlja svoju funkciju;
  • obavlja i druge poslove u skladu s Ustavom.

Mandat

uredi

Predsjednik Republike ima dva potpredsjednika iz različitih konstitutivnih naroda. Predsjednika i potpredsjednike Republike biraju građani neposredno i tajnim glasanjem na vrijeme od četiri godine. Isto lice može biti izabrano za predsjednika i potpredsjednika Republike najviše dva puta uzastopno.

Predsjednik Republike i potpredsjednici Republike direktno se biraju sa liste kandidata za predsjednika Republike Srpske, tako što je za predsjednika izabran kandidat koji ostvari najveći broj glasova, a za potpredsjednike su izabrani kandidati iz druga dva konstitutivna naroda koji imaju najveći broj glasova iza izabranog predsjednika Republike.

Odnos s Vladom

uredi

Predsjednik Republike Srpske:

  • predlaže kandidata za predsjednika Vlade u roku od deset dana od dana usvajanja ostavke, izglasavanja nepovjerenja ili prestanka mandata prethodnoj Vladi zbog raspuštanja ili skraćivanja mandata Narodne skupštine;
  • ako ocijeni da je došlo do krize u funkcionisanju Vlade predsjednik Republike može, na inicijativu najmanje dvadeset poslanika Narodne skupštine i pošto sasluša mišljenje predsjednika Narodne skupštine i predsjednika Vlade, da zatraži od predsjednika Vlade da podnese ostavku. Ukoliko predsjednik Vlade odbije da podnese ostavku, predsjednik Republike ga može razriješiti;
  • može da traži od Vlade da izloži stavove o pojedinim pitanjima, od značaja za Republiku, da sazove sjednicu Vlade i stavi na dnevni red pitanja iz njene nadležnosti;
  • za vrijeme ratnog stanja i vanrednog stanja, kojeg proglase institucije BiH, ako Narodna skupština ne može da se sastane, na predlog Vlade, ili po sopstvenoj inicijativi i nakon što sasluša mišljenje predsjednika Narodne skupštine, predsjednik Republike donosi uredbe sa zakonskom snagom o pitanjima iz nadležnosti Narodne skupštine i imenuje i razrješava funkcionere koje bira, odnosno imenuje i razrješava Narodna skupština.

Potpredsjednici Republike Srpske

uredi

Republika Srpska ima i dva potpredsjednika, po jednog iz reda druga dva konstitutivna naroda. Trenutni potpredsjednici su: Josip Jerković (Hrvat) i Ramiz Salkić (Bošnjak).

Popis predsjednika Republike Srpske (1992-)

uredi

Povezano

uredi