Vidzema
Vidzema (latvijski: Vidzeme, litvanski: Vidūmō, ruski: Видземе, poljski: Liwonia) što znači Srednja zemlja[1], je danas ime jedne od pet historijskih regija Latvije koja se nalazi na sjeveru zemlje.
| Vidzema Vidzeme | |
|---|---|
 | |
| Država |  Latvija
|
Karakteristike uredi
Vidzema sa sjevera graniči sa Estonijom, a sa istoka sa Ruskom Federacijom. Zapadni dio Vidzeme prostire se duž obala Riškog zaljeva, pa je usko povezan sa prijestolnicom Rigom.[2] Vidzema je pretežno visoravan, blago brdoviti kraj sa terasastim morenama, prošaran brojnim malim morenskim jezerima.[3]
Prostire se na površini od 19,770 km², što predstavlja 30.6% ukupne površine Latvije[4], na kojoj živi 180,454 stanovnika.[5]
Regija je od jula 2021. administrativno podjeljena na 11 općina.[4] Veći gradovi su Cesis, Madona, Valka i Valmiera koja je neformalna prijestolnica regije.
Većina stanovnika govori latvijski, ali je raširen i ruski, a livonski govore stanovnici pored Riškog zaljeva.[2]
Historija uredi
Za srednjeg vijeka na tom teritoriju živjeli su baltski Latgalci i baltsko-finski Livonci. Prva veća naselja nastala su istovremeno sa izgradnjom drvenih utvrda u 10. vijeku.[2]
Sve dok u 13. vijeku germanski viteški redovi nisu osvojili Vidzemu, Zapadna Dvina, bila je granica između Vidzeme na desnoj obali i Zemgalije i Selije na lijevoj obali rijeke.
Nakon prihvaćanja kršćanstva germanski viteški redovi grade zamkove i utvrđene gradove od trajnijih materijala. Nakon Livonsko rata dio Terre Mariane na desnoj obali Zapadne Dvine prepušten je Poljsko-Litvanskoj Uniji kao Vojvodstvo Livonija, a na desnoj je formirana Kneževina Kurlandija i Semigalija.
Početkom 18. vijeka čitav teritorij današnje Latvije bio je uvučen u Veliki sjeverni rat, nakon kojeg je Latvija anektirana u sastav Ruskog Carstva. Tada je Vidzema zajedno sa južnom Estonijom formirala jednu guberniju. U to su se vrijeme razvile prisne ekonomske i kulturne veze između Estonaca i Latvijaca, primjer za to je grad Walk, danas razdvojeni gradovi Valga i Valka.[2] Nakon Prvog svjetskog rata kad je Latvija postala nezavisna Vidzema je postala dio te države.[2]
Izvori uredi
- ↑ „Zviedru laiks Vidzemē un Inflantija” (latvijski). Nacionālā enciklopēdija. Pristupljeno 27.12. 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „VIDZEME REGION - Geography and history” (engleski). Portrait of the Regions. Pristupljeno 25.12. 2021.
- ↑ „Vidzeme region, Latvia” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 27.12. 2021.
- ↑ 4,0 4,1 „About Vidzeme Planning Region” (engleski). Autortiesības. Pristupljeno 27.12. 2021.
- ↑ „Latvia: Regions, Cities and Towns” (engleski). City population. Pristupljeno 27.12. 2021.
