Via del Corso
Via del Corso je slavna trgovačka ulica u strogom historijskom centru Rima, duga oko jedan kilometar koja se proteže u smjeru sjever-jug, od Piazza del Popolo do Piazza Venezia.[1]
Via Lata | |
|---|---|
 | |
| Mjesto | Rim |
| Država |  Italija
|
| Tip građevine | ulica |
| Koordinate: 41°54′22″N 12°28′42″E / 41.906028°N 12.478272°E | |
  Via del Corso | |
Historija uredi
Ulica je postojala još za antičkog Rima, orginalno je podignuta kao periferijski dio Via Flaminije, od 3. vijeka kad su izgrađene Aurelijanove zidine ulica se zove Via Lata, tako se zvala i za srednjeg vijeka kad se protezala od Piazza Venezia do Piazza Colonna.[1]
Za carskih vremena bila je slabo naseljena, ali su se duž nje podizale grobnice slavnih ljudi, uključujući one careva Augusta i Nerona. Kao dio Marsovog polja često je bila polazište urbanističkih planova za širenja grada, ali većina antičkih građevina, među njima i četiri slavoluka srušena su za srednjeg vijeka, kad se njihov kamen koristio za gradnju novih zgrada.[1] Jedino je Aurelijev stup preživio mračno doba srednjeg vijeka koje je potrajalo dobrih 700 godina.[1]
Tek od 15. vijeka ta antička ulica ponovno je dobila na urbanističkoj važnosti, jer su pape uočili da je važna za promet s lukom Ripetta na Tiberu. Papinim dekretom iz 1467. vezanim uz ulice, sve aktivnosti vezane uz karneval (uključivo i tradicionalnu trku) prebačene su sa Monte Testaccia na Via Lata.[1]
Tad je promjenjeno i ime ulice u današnje Via del Corso, zbog očigledne povezanosti sa karnevalskom utrkom (corso = trka). Ta luckasta maniffestacija s konjima bez jahača, Židovima natjeranim da se snalaze između galopirajućih berberskih konja, uz masu magaraca, djece i goveda nasmijavala je do suza tadašnje Rimljane.[1] Karnevalske utrke ukinute su 1883. kad je ispred očiju kraljice Margarete konj pregazio nekog čovjeka koji je pokušao preći ulicu.[1]
Na ta vremena podsjeća plaketa iz 1665. na raskršću sa Via della Vite, sa riječima koje se pripisuju papi Aleksandru VII. da je ravni Via del Corso gradski hipodrom (Urbis Hippodromum).[1] Ulica je nivelirana 1736. a od 6. januara 1854. i osvjetljena plinskim lampama.[1]
Od kraja 19. vijeka Via del Corso ima status elegantne trgovačke ulice, s modnim dućanima, knjižarama, antikvarijatima i zlatarnama.[1] Dan nakon ubistva kralja Umberta I u Monzi 30. jula 1900. godine, ulica je preimenovana u Corso Umberto I, a od 1944. u Corso del Popolo, ali je dvije godine kasnije ulici vraćen stari toponim iz 15. vijeka Via del Corso.[1]
