Vera Blagojević
Vera Blagojević (Beograd, 16. maj 1920 — Klenak, kod Rume, 18. mart 1942), student medicine, učesnica Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| Vera Blagojević | |
|---|---|
 Vera Blagojević | |
| Mesto rođenja | Beograd Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 18. 3. 1942. (21 godina) |
| Mesto smrti | Klenak, kod Rume Srbija |
| Profesija | student medicine |
| Članica KPJ od | 1940. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Narodni heroj od | 6. jula 1953. |
Biografija uredi
Rođena je 16. maja 1920. godine u Beogradu. Potiče iz ugledne porodice. Njen otac Jovan bio je advokat, a majka Ana domaćica. Godine 1923. njeni roditelji su se preselili iz Beograda u Šabac, gde je Vera odrasla. Tu je završila osnovnu školu i gimnaziju, a Medicinski fakultet je studirala u Beogradu.
Kao učenica šabačke gimnazije, prišla je omladinskom revolucionarnom pokretu i 1936. godine postala član Saveza komunističke omladine Jugoslavije. Naročitu aktivnost je ispoljavala u radu sa mladima Šapca. Posle upisa na fakultet i dolaska u Beograd, aktivno je učestvovala u revolucionarnom studentskom pokretu na Beogradskom univerzitetu. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) je primljena 1940. godine.
U jesen 1940. godine, formiran je Okružni komitet KPJ za Šabac i Vera je postala njegov član i sekretar Okružnog komiteta SKOJ-a. Često je dolazila iz Beograda u Šabac, donoseći ilegalni partijski materijal. Održavala je sastanke skojevskih aktiva i formirala nove.
Posle bombardovanja Beograda, 6. aprila 1941. godine i početka Aprilskog rata, pešice se vratila iz Beograda u Šabac. Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije, aktivno je radila sa omladinom Šapca na pripremama oružanog narodnog ustanka. Na Okružnoj partijskoj konferenciji 29. juna 1941. godine ponovo je izabrana, kao jedina žena, u Okružni komitet KPJ za Šabac.
Posle formiranja Mačvanskog partizanskog odreda, jula 1941. godine, aktivno je radila sa ženama Podrinja. Nalazila sa na čelu aktiva žena i rukovodila je kulturno-prosvetnim odborom koji je okupljao žene antifašiste. Pod njenim uticajem mnoge žene su odlazile da rade u partizanskoj bolnici u Krupnju. Pored političkog rada, učestvovala je i u borbama, od kojih se posebno ističe napad na Šabac, septembra 1941. godine. U toj borbi poginuo je njen drug sa fakulteta i takođe član OK KPJ za Šabac Mika Mitrović Jarac, narodni heroj.
Posle neuspelog, partizansko-četničkog napada na Šabac, usledile su velike okupatorske represalije nad civilima na području Mačve i Podrinja. Mačvanski partizanski odred je tada morao da se povuče, a Vera je ostala na terenu. Razvijajući političku aktivnost na terenu šabačkog okruga, stalno je bila u opasnosti, jer je obilazeći mesta mogla da bude otkrivena od neprijatelja. Na sopstvenu inicijativu prenosila je propagandni materijal i letke u Loznicu. Na tom putu susreli su je četnici, prepoznali i uhapsili. Zajedno sa još jednom grupom uhapšenih partizana bila je fizički maltretirana i zlostavljana. Uz pomoć partizana iz Mačvanskog odreda, koji su organizovali bekstvo iz četničkog zatvora, uspela je da pobegne i vrati se u odred.
Krajem decembra 1941. godine, Vera se teško razbolela i drugovi su je preneli kod njenih rođaka u selo Tekeriš. U to vreme njen Mačvanski partizanski odred se morao povući pred jakim snagama neprijatelja, a u Mačvi su tada, u kućama rođaka i simpatizera Narodnooslobodilačkog pokreta, ostali mnogi partizanski ranjenici, među kojima i Vera. Početkom 1942. godine četnici lozničkog vojvode Dake Tešmanovića započeli su akciju „čišćenja Mačve od partizana“ i po kućama tražili ranjene partizane. Marta 1942. godine Veru su uhvatili četnici i posle mučenja je predali Gestapou u Šapcu.
U šabačkom Gestapou mučenje je nastavljeno, ali Vera pred islednicima nije progovorila ni jednu jedinu reč. Iako su je agenti Gestapoa ucenjivali nudeći joj „slobodu“ samo ako oda veze i one koji su radili za Narodnooslobodilački pokret, Vera je sve to odbila i nastavila da se drži ponosno i hrabro. Pošto ništa nisu uspeli da saznaju, osudili su je na smrt. Streljana je 18. marta 1942. godine je kraj šume zvane Šicara (ili Karakuša) u blizini sremskog sela Klenak, zajedno sa stotinjak drugih rodoljuba.
Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 6. jula 1953. godine, proglašena je za narodnog heroja.
Literatura uredi
- Heroine Jugoslavije. Zagreb: Spektar. 1980.
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.
- Tadić, Aleksandar (1985). Majke heroja pričaju. Vinkovci: Iskra.