Tauresium
Taurezij (latinski: Tauresium, makedonski: Тауресиум), danas Gradište (makedonski: Градиште), arheološki je lokalitet u Severnoj Makedoniji, oko 20km jugoistočno od glavnog grada Skoplja. Tauresium je rodno mesto vizantijskog cara Justinijana I (oko 482. g.) i ostrogotskog kralja Teodahada (480. g.).[1][2]
| |
| Zemlja |  Sjeverna Makedonija
|
| Nadmorska visina | 240 |
| Civilizacija | Rimsko Carstvo |
  Tauresium | |
| Period postojanja | 1. - 6. vijek |
| Koordinate: 42°0′N 21°48′E / 42.000°N 21.800°E | |
Lokacija uredi
Tauresij se nalazi u optini Zelenikovo, blizu sela Taora, nekih 20 km jugoistočno od Skoplja. Lokalitet je otkrio britanski arheolog Arthur Evans krajem 19. veka. Prema vizantijskom istpričaru Prokopiju, car Justinijan I rođen je u Tauresiju 482. godine, preciznije u dvorcu Baderijani, koji se nalazi u blizini današnjeg sela Badera.
Arheološka iskapanja uredi
Arheološko nalazište Gradište (mak. Градиште) sadrži tri različita sloja iz: bakarnog doba, kasne antike i srednjeg vijeka.
Na lokalitetu je najinteresantniji nalaz kasno antičke utvrde, trokutastog tlocrta, sa tornjevima na uglovima, jakim zidinama i bastionom, ova utvrda prostire se na površini od 2,2 ha.
Na lokalitetu su otkriveni ostaci vodovoda, nekropole iz kasne antike, dio mramorne biste, i kovanice rimskih vladara između 4. st. i 6. st. U blizini lokalne crkve pronađeni su kameni stupovi ranokršćanske bazilike.
Na Taor kao lokaciju antičkog izgubljenog grada Taurisiuma, prvi je upozorio prije više od sto godina engleski arheolog i putopisac Arthur Evans, on je čak mislio da je to i Justiniana Prima. Iz pisanih izvora je poznato da se Justinijan rodio u Taurisiumu, u blizini utvrde Baderiana, najviše zahvaljujući službenom carskom biografu Prokopiju. Ovo naselje razrušeno je u velikom potresu 518. godine. Zna se da je Justinijan u znak ljubavi prema rodnom kraju vrlo brzo obnovio naselje, nazvano po njemu Justiniana Prima.
Dosadašnja (novija) arheološka iskapanja doista su potvrdila postojanje jednog utvrđenog naselja iz 6 stoljeća, kako je to uostalom i zapisao Prokopije. Isto tako pronađeni su i ostatci jedne cestovne utvrde kod današnjeg sela Bader (makedonski: Бадер) iz 4. st. - i 6. st., neki stručnjaci su uvjereni da bi to morala biti Prokopijeva - Baderiana, tim više što ime obadva lokaliteta nije slavenskog porijekla.
Ipak ni novija istraživanja koja se provode od 2000. godine pod nadzorom Muzeja grada Skoplja i arheologa Kire Ristova, još uvijek nisu potpuno potvrdila da je to Justiniana Prima. Pažnju arheologa zasad privlači otkriće dva veća javna objekta.
Reference uredi
- ↑ Wolfgang Kuhoff: Theodahadus, Flavius, König der Ostgoten 534-536. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Bd. 11, Herzberg 1996, ISBN 3-88309-064-6, Sp. 824–832. (de)
- ↑ „Archaeological site Tauresium” (mk, en). Museum of the city of Skopje. Arhivirano iz originala na datum 4 March 2011. Pristupljeno 26 January 2011.
