Strukturna geologija
Strukturna geologija se bavi proučavanjem trodimenzionalnog rasprostranjenja stenskih masa vodeći računa o istoriji deformacija. Osnovni cilj strukturne geologije je, da koristeći prikupljena merenja geometrije stena, razotkrije informacije o istoriji deformacije stene, i na kraju, spozna naponsko polje koje je izazvalo proučavanu deformaciju i geometriju. Razumevanje dinamike naponskog polja može biti povezano sa važnim događajima u regionalnoj geološkoj istoriji. Teži se razumevanju strukturnog razvoja određenog područja u odnosu na regionalne strukturne deformacije i u odnosu na tektoniku ploča.
Primena i značaj uredi
Proučavanja geoloških stuktura imaju primarni značaj u ekonomskoj geologiji, i to i u naftnoj geologiji i u rudničkoj geologiji. Nabrani i rasednuti slojevi stena uglavnom formiraju zamke za akumulaciju i koncentraciju fluida, kao što su nafta i prirodni gas. Rasednute i strukturno kompleksne zone predstavljaju propusne zone za hidrotermalne fluide, što rezultuje koncentrisanjem ležišta metala. Ovakve strukturno razlomljene zone se obično javljaju u asocijaciji sa intruzivnim magmatskim stenama. Takođe, često se javljaju oko kompleksa grebena i nekadašnjih udubljenja. Ležišta zlata, srebra, bakra, olova, cinka i drugih metala, se obično javljaju u strukturno kompleksnim zonama.
Strukturna geologija ima izuzetno važan udeo u inženjerskoj geologiji, koja proučava fizičko-mehanička svojstva stena. Struktura i defekti kao što su, rasedi, folijacija i pukotine predstavljaju unutrašnje slabosti stena koje mogu uticati na stabilnost građevinskih objekata kao što su brane, kosine, površinski kopovi, rudnici, i tuneli.
Geotehnički rizik, uključujući rizik od zemljotresa može potpuno jedino biti istražen primenom strukturne geologije i geomorfologije. Kraška područja koja po svojoj prirodi u podzemlju imaju kaverne i otvore i sklona su urušavanju takođe su predmet istraživanja tih naučnika. Takođe, područja padina mogu biti potencijalna mesta odronjavanja ili klizišta.
Tektonika ploča je u suštini strukturna geologija u velikoj razmeri, koja se odnosi na strukturne efekte kolizije tektonskih ploča ili drugih pojava u vezi sa tektonikom ploča.
Metode uredi
U strukturnoj gelogiji koristi se skup različitih metoda za merenje geometrije stene, rekonstrukciju istorije njene deformacije, i izračuna napon koji je doveo do nastanka te deformacije.
Geometrija uredi
Primarni podaci, koji se koriste u strukturnoj geologiji, prikupljaju se na terenu. Geolozi, koji se bave strukturnom geologijom, mere veliki broj elemenata planara (slojevitost, folijaciju, aksijalne površi nabora, rasedne površi i pukotine) i lineara (ose nabora, trase kretanja planara na drugim planarama).
Konvencije uredi
Inklinacija planarne strukture određena je merenjem pravca i pada. Pravac je linija intersekcije planarne pojave i horizontalne ravni, koji se određuje prema konvenciji u desno, a pad je je veličina poniranja, odnosno ugao meren od horizontalne površine, upravno na pravac.
Inklinacija je apsolutno određena azimutom pada i padnim uglom. Azimut pada ( ) može imati vrednost 0—360° i to je ugao, meren u horizontalnoj ravni, od smera severau smeru kretanja kazaljke na časovniku do horizontalne projekcije padnog ugla.
