Saobraćaj u Poljskoj
Republika Poljska je srednjevropska zemlja sa izlazom na more, a koja se prostire kroz nekoliko značajnih evropskih oblasti (Severna evropska nizija, Baltik, oblast Karpata, doline Odre i Visle). Sve ovo pogoduje razvoju prometnog saobraćaja i velikom prometnom značaju zemlje.
Poljska ima razvijen drumski, železnički, vazdušni i vodni saobraćaj. Glavni saobraćajni čvor u zemlji je glavni grad, Varšava, ali su značajna čvorišta i Slonska oblast, Trojmjasto (Gdanjska oblast), Krakov, Łódź, Wrocław, Poznań.
Železnički saobraćaj uredi
„Poljske državne železnice“ ili „PKP“ (polj. Polskie Koleje Państwowe) je četvrto po veličini železničko preduzeće u celoj Evropi, a sastoji se od niza manjih i usmerenih preduzeća. Pored PKPa u zemlji postoji još nekoliko manjih preduzeća sa radom na polju železnice.
Ukupna dužina železničke mreže u Poljskoj je 21.639 km, od čega je 11.626 km elekrifikovano. Dužina pruga sa dva koloseka je 8.978 km. Železnica uskog koloseka takođe postoji i duga je 646 km. Železnička mreža u državi je veoma gusta, a u svim značajnijim gradovima glavne železničke stanice se nalze u središtima. Trenutno se puno toga radi na obnovi železnice, posebno na stvaranju uslova za brze železničke linije (brzina 140-160 km/čas) na prugama:
- Varšava - Krakov - Katovice, dužina 221 km, jedina pruga koja je danas prilagođena velikim brzinama
- Varšava - Kutno - Poznań - granica sa Nemačkom, u izgradnji
- Varšava - Gdanjsk - Gdynia, u izgradnji
- Varšava - Łódź, u izgradnji
- Varšava - Sjedlce - granica sa Belorusijom, u planu
- Varšava - Pulavi - Lublin, u planu
- Opole - Wrocław - Legnjica - granica sa Nemačkom, u planu
Jedini grad u državi sa metro sistemom je Varšava (pogledati: Varšavski metro). On se trenutno sastoji od 1 metro linije, a druga je u izgradnji. Varšava poseduje i razvijenu mrežu prigradske železnice. Tramvajski prevoz pristupan je u svim većim gradovima (preko 30 njih).
Železnička veza sa susednim zemljama:
Slovačka - da
Češka Republika - da
Nemačka - da
Rusija (Kalinjingradska oblast) - da, uz promenu širine koloseka
Litvanija - da, uz promenu širine koloseka
Belorusija - da, uz promenu širine koloseka
Ukrajina - da, uz promenu širine koloseka
Drumski saobraćaj uredi
|
Za više informacija pogledajte članak Autoputevi u Poljskoj |
Ukupna dužina puteva u Poljskoj je 423.356 km, od toga sa čvrstom podlogom 295.356 km (2003. godine). Dužina autoputeva je tada iznosila 665 km, što je malo spram veličine države i njenih potreba. Zbog toga se u proteklim godinama izgradnja novih deonica intenzivirala, a to će biti važno i u budućnosti. Autoputevi nose dvojnu oznaku „A+broj“, a magistralni državni putevi su označeni brojem. U Poljskoj postoje čak 94 magistralna puta, a neki od njih na pojedinim deonicama imaju u 4 trake (poluautoputevi). Postoje i gradski autoputevi u Varšavi i Slonskoj oblasti.
Autoputevi u Poljskoj (trenutno postojeći i u izgradnji) su:
Autoput A1, Gdanjsk - Toruń - Łódź - Częstochowa - Glivice - granica sa Češkom, ukupna dužina 564 km, savremeni autoput izgrađen na dve male deonice u blizini Łódźa i Trojmjasta, očekivani završetak autoputa 2012. godine.
Autoput A2, granica sa Nemačkom - Poznań - Łódź - Varšava - Sjedlce - granica sa Belorusijom, ukupna dužina 651 km, savremeni autoput izgrađen na deonici Poznań - Varšava, očekivani završetak autoputa 2013. godine.
Autoput A4, granica sa Nemačkom - Wrocław - Opole - Katovice - Krakov - Žešov - granica sa Ukrajinom, ukupna dužina 670 km, savremeni autoput izgrađen na većin delom od nemačke granice do Krakova, očekivani završetak autoputa 2013. godine.
Autoput A6, granica sa Nemačkom - Szczecin, ukupna dužina 21 km, današnji autoput još iz vremena fašističke Nemačke.
Autoput A8, autputni „prsten“ oko Wrocława, ukupna dužina 21 km, savremeni autoput u izgradnji.
Autoput A18, granica sa Nemačkom - Boleslavjec (veza na Autoput A4), ukupna dužina 75 km, savremeni autoput u izgradnji.
Vodeni saobraćaj uredi
Poljska je primorska zemlja i izlazi na Baltičko more. U državi postoje dve značajne pomorske luka, od kojih je najvažnija luka u okviru Trojmjasta (Gdanjsk- stara luka, Gdynia-nova luka). Druga luka je Szczecin. Obe luke su nastale na ušćima velikih reka, Gdanjsk na ušću Visle, a Szczecin na ušću Odre. Manje pomorske luke su Ustka i Kolobžeg.
Unutarkopneni vodeni putevi u Poljskoj su dugi čak 3.812 kmi njih čine plovne reke i kanali (1996. godine). Najvažnije reke za plovidbu su Visla i Odra, a manje značajne su Bug i Warta. Velike rečne luke na Visli su: Varšava, Toruń, Bydgoszcz, Gruđondz, a na Odri su: Opole, Wrocław, Zjelona Gora, Kostšin na Odri.
Postoji i omanji saobraćaj po Mazurskim jezerima, ali je on manjeg značaja i uglavnom namenjen u turističke svrhe.
Gasovodi i naftovodi uredi
Naftovod: Dužina tokova je 2.280 km(2006. godine).
Gasovod: Dužina tokova je 13.500 km (2006. godine).
Vazdušni transport uredi
|
|
Za više informacija pogledajte članak Aerodromi u Poljskoj |
U Poljskoj se nalazi sedište nekoliko aviokompanija, od kojih je najpoznatija LOT poljske avio linije. Poznata je i niskotarifna aviokompanija Viz Er.
Najveći i najvažniji aerodrom u zemlji je varšavski Međunarodni aerodrom „Frederik Šopen“, koji se nalazi u sklopu gradskog područja i dobro je povezan sa gradom (autobuske i tramvajske veze). Promet na ovam aerodromu čini nešto manje od polovine prometa svih poljskih komercijalnih aerodroma. Posle varšavskog aerodroma drugi po značaju i prometu je Krakovski aerodrom, takođe poznat izvan okvira zemlje, a blisko povezan sa cvetajućim turizmom starog Krakova. Većina drugih aerodroma služi za niskotarifne letove i u svom prometu oslanja se ili na turizam ili na poljsku dijasporu.
U Poljskoj postoje i 2 zvanično upisana helidroma (2005. godine).
Saobraćaj: Azerbejdžan • Albanija • Andora • Austrija • Belgija • Belorusija • Bosna i Hercegovina • Bugarska • Vatikan • Gruzija • Grčka • Danska • Estonija • Irska • Island • Italija • Jermenija • Kazahstan • Kipar • Letonija • Litvanija • Lihtenštajn • Luksemburg • Mađarska • Malta • Moldavija • Monako • Nemačka • Norveška • Poljska • Portugalija • Makedonija • Rumunija • Rusija • San Marino • Slovačka • Slovenija • Srbija • Turska • Ujedinjeno Kraljevstvo • Ukrajina • Finska • Francuska • Holandija • Hrvatska • Crna Gora • Češka • Švajcarska • Švedska • Španija - Evropska unija
Teritorije: Akrotiri i Dekelija • Grenland • Gernzi • Gibraltar • Jan Majen • Džersi • Olandska Ostrva • Ostrvo Man • Svalbard • Farska Ostrva