Prefektura Lakonija
Prefektura Lakonija ili (gr: Νομός Λακωνία - Nomos Laconia) je oblast u periferiji Peloponez u državi Grčkoj. Upravno središte i najveći grad prefekture je grad Sparta. Drugi po značaju grad u prefekturi je Gitio.
| Prefektura Lakonija Νομός Λακωνία | |
|---|---|
| |
| Periferija | Peloponez |
| Sedište | Sparta |
| Stanovništvo | 100.871 (2005.) na 37. mestu |
| Površina | 3.636 km² na 10. mestu |
| Gustina naseljenosti | 27,7/km² |
| Broj provincija | 4 |
| Broj opština | 20 |
| Broj naselja | 2 |
| Poštanski fah | 23x xx |
| Oblasna oznaka | 273x0 |
| Auto oznaka | ΑΚ |
| ISO 3166-2 šifra | GR-16 |
| Veb stranica | www.laconia.gr |
U okviru prefekturae Lakonija nalazi se i drevni gradovi Monemvasija i Mistra, oba pod zaštitom UNESKOa.
Poreklo imena uredi
Naziv prefekture nedvosmisleno upućuje na starogrčku oblast i polis Lakoniju, koji je bio značaja u toku istorije stare Grčke.
Prirodne odlike uredi
Prefektura Lakonija je prefektura zauzima sam jug Peloponeza, ali i krajnji jug kopnene Grčke, Balkana i cele kopnene Evrope (rt Tenaron). Sa juga, jugozapada i istoka prefektura je okružena morem. Sa severa se prefektura Lakonija graniči sa prefekturom Arkadija i sa zapada sa prefekturom Mesenija.
Prefektura Mesenija je izrazito primorska prefektura, jer sa juga, juzozapada i istoka izlazi dugom obalom na more, pri čemu je na jugozapadu Jonsko more, a sa juga i istoka Egejsko more. Najveći deo južne obale je u okviru Lakonskog zaliva, dela zapadnog Egejskog mora. Zapadno od ovog zaliva nalzi se poluostrvo Mani, a istočno poluostrvo Malea. Na krajnjem jugu poluostrva Mani nalazi se čuveni rt Matapan ili Tenaron, najjužnija tačka kopnene Evrope. Na krajnjem jugu prfekture nalazi se malo ostrvo Elafonisos.
Unutrašnjost prefekture je mahom planinska. Najpoznatija planina je na zapadu je Tajgetus, a na istoku Parnon. Plodna primorska ravnica reke Evrotas zauzima mali, središnji deo prefekture i nalazi se na vrhu Lakonskog zaliva. Tu živi najveći deo stanovništva i tu se nalaze dva najveća naselja prefekture, Sparta i Gitio.
Klima u prefekturi Lakonija je u primorskim delovima sredozemna, dok u višem planinskom delu prefekture oštrija i bliža kontinetalnoj klimi.
Istorija uredi
Oblast prefekture Lakonija bila je jedna od najvažnijih u doba stare Grčke, poznatija po imenu glavnog središta polisa, grada Sparte (pogledati stranicu: Sparta). Prethodno je bila u sastavu Mikenske civilizacije, da bi je potom naselili Dorci. U Homerovo doba ona je postala važna i to će biti sve dok traje istorija stare Grčke. Manji značaj Lakonija zauzima u sledećim epohama: u helenističko doba, zatim doba starog Rima i Vizantije. U 13. veku osvajaju je Krstaši, ali se ubrzo ponovo vraća pod vlast Vizantije. Tokom 14. veka ovde se dešava kasni procvat kulture i umetnosti u gradu Mistra. da bi sredinom 15. veka područje Lakonije postalo deo otomanskog carstva. Pod njima će ostati do savremenog doba, osim nekih delova primorja, koji će biti u par kraćih perioda pod upravom Mlečana.
1821. g. ovo područje bilo je jedno od prvih koja su uzela učešće u Grčkom Ustanku. Odmah po uspostavljanju države Grčke obrazovana je i prefektura Lakonija i obnovljen grad Sparta, njeno upravno središte. Sve ovo je doprinelo da područje počelo razvijati. I pored toga tokom 20. veka seosko područje Lakonije je bilo iseljeničko sa naglim smanjenjem stanovništva usled i dalje teških životnih uslova. Poslednjih decenija prefektura se našla u nešto boljem položaju, pre svega zahvaljujući razvoju turizma, kako morskog, tako i kulturološkog (Sparta, Mistra, Monemvasija). Sa druge strane prefektura je bila i jedna od najteže pogođenih prilično brojnim šumskim požarima tokom proteklih 2 decenije.
Stanovništvo uredi
Glavno stanovništvo prefekture Lakonija su Grci. Dominira gradsko stanovništvo, a veći stanovništva živi u nizijskom području oko gradova Sparte i Gitia. Kretanje broja stanovnika po važnim popisima bilo je:
- 1991.g. - 87.106 st.
- 1991.g. - 95.696 st.
- 2001.g. - 94.918 st.
Privreda uredi
Prefektura Lakonija spada u slabije razvijene prefekture u Grčkoj. Omanja industrija razvijena je u gradovima. Primorska naselje su turističkli posećena, dok je u unutrašnjosti najviše razvijeno stočarstvo.
