Nektarije Krulj

Nektarije (svetovno Nikola Krulj, Pocrnje kod Ljubinja, 17/30. novembar 1879 — Sarajevo, 7. septembar 1966) je bio mitropolit Srpske pravoslavne crkve.

Nektarije (Krulj)
Datum rođenja	30. novembar 1879.
Mesto rođenja	Pocrnje kod Ljubinja (Austrougarska)
Datum smrti	7. septembar 1966.
Mesto smrti	Sarajevo (SFRJ)

Svetovni život

Mitropolit Nektarije (svetovno dr Nikola Krulj) rođen je 30. novembra 1879. u Pocrnju kod Ljubinja u Hercegovini, od roditelja Vukana i Vide, rođ. Milošević. Osnovnu školu završio je u rodnom mestu, a gimnaziju u Mostaru. Kada je 1907. završio Reljevsku boosloviju postavljen je za sekretara crkvenog suda u Mostaru, gde je ostao do 1912. godine. Pravne nauke studirao je privatno u Beču i Zagrebu, gde je 1911. promovisan za doktora prava.

Sveštenički život

Nikola Krulj je bio sveštenik u celibatu. Rukopoložen je u čin đakona i prezvitera 1912. godine i po položenom katihetskom ispitu bio je katiheta u Mostaru, Bihaću i Tuzli, profesor Bogoslovije u Sarajevu, a rektor bogoslovija u Sremskim Karlovcima, Prizrenu i Bitolju. Ukazom kralja Aleksandara od 14. marta 1924. godine, a na predlog ministra vera, dr Nikola Krulj je kao rektor Bogoslovije u Bitolju dobio Orden Svetog Save IV reda.

Episkopsko zvanje

U Bitolju ga je 29. novembra 1925. godine zatekao izbor za episkopa Zahumsko-raške eparhije. Hirotonisan je 16. maja 1926., a ustoličen u Nikšiću na Petrovdan iste godine. Za episkopa zvorničko-tuzlanskog izabran je 29. oktobra 1928. godine. Ustoličen je na Blagovesti 7. aprila 1929. Kao sjajan organizator, episkop Nektarije je uspeo da oko sebe okupi najbolje saradnike. Njegov crkveni sud je između dva svetska rata važio kao jedan od najboljih sudova u Srpskoj patrijaršiji. Bio je u broju onih arhijereja koji su odmah prihvatili bogomoljački pokret. Njegovom podstrekom održani su u manastiru Tavni čuveni bogomoljački sabori i crkveni život je u ovoj eparhiji vidno napredovao za vreme njegove uprave.

Potom je došao rat. Nemci su ga, kao člana Svetog arhijerejskog sinoda, na silu doveli u Beograd, jer on nije hteo napustiti svoje vernike, da bi se mogla održati prva sinodska sednica za vreme okupacije. Sa ostalim članovima Sinoda (mitropolit Josif, episkopi Emilijan i Jovan) mudro je učestvovao u vođenju Crkve, koju su iz rata izveli bez mrlje i „bore“. Kada je došao momenat da Srpska crkva podigne svoj glas protiv nečuvenih zločina i o tome obavesti svetsku javnost, odlučeno je da se protestni memorandum uputi nemačkom komandantu u Beogradu i svetskoj javnosti. Memorandum su napisali episkop Nektarije i dr Pero Slijepčević, profesor univerziteta. Zahvaljujući ovom memorandumu svet je saznao za nečuvena stradanja. Za vreme Drugog svetskog rata episkop Nektarije je u Nišu vršio dužnost rektora bogoslovije i u isto vreme je administrirao svim eparhijama u Hrvatskoj.

Mitropolitsko zvanje

Posle Drugog svetskog rata episkop Nektarije se vratio u svoju eparhiju, odakle je administrirao dabrobosanskom eparhijom (1945-1951.) i zahumsko-hercegovačkom eparhijom (1945-1951). Posle dugogodišnjeg opiranja pristao je da 1951. godine pređe u Sarajevo na položaj mitropolita dabrobosanskog. Iako već u dubokim godinama, mitropolit Nektarije je pristupio obnovi ratom oštećenih crkava i manastira i pokazao neviđenu revnost i snalažljivost. I poslednji dan života proveoje u obilaženju svojih manastira.

Umro je u Sarajevu 7. septembra 1966. Sahranjen je kraj Stare srpske crkve. Opelo je izvršio patrijarh srpski German, uz sasluženje episkopa: niškog Jovana, žičkog Vasilija, zahumsko-hercegovačkog Vladislava, šabačko-valjevskog Jovana n mnogobrojnog sveštenstva.

Literatura

1. Srpska pravoslavna crkva 1920-1970 - Spomenica o 50-godišnjici vaspostavljanja Srpske patrijaršije, Izdanje Svetog arhijerejskog sinoda Srpske pravoslavne crkve, Štampa Kosmos - Beograd, 1971.
2. GLASNIK Srpske pravoslavne patrijaršije od 1. / 14. septembra 1924., br. 17, str. 262, Sremski Karlovci

Spoljašnje veze

• Stradanje mitropolita Nektarija Arhivirano 2012-11-02 na Wayback Machine-u

Prethodnik: Kirilo (Mitrović)

episkop zahumsko-raški 1925—1928.

Nasljednik: -