Manuel Godoy
Manuel de Godoy (12. maj 1767., Castuera (Badajoz) - 4. oktobar 1851., Pariz) punim imenom Manuel de Godoy Álvarez de Faria Ríos Sánchez Zarzosa bio je miljenik španjolskog dvora i premijer u dva mandata, čija je katastrofalna vanjska politika pridonijela nizu nesreća i poraza koji su kulminirali abdikacijom kralja Carlosa IV a na kraju i okupacijom Španjolske od strane napoleonove armije.[1]
| Manuel de Godoy | |
.jpg)
| |
| Biografija | |
|---|---|
| Datum rođenja | 12. maj 1767. |
| Mesto rođenja | Castuera (Badajoz) (Španska imperija) |
| Datum smrti | 4. oktobar 1851. |
| Mesto smrti | Pariz (Druga Francuska Republika) |
| Veroispovest | katolik |
| Supružnik | María Teresa Burbonska Josefa Tudó |
| Potomstvo | Carlota, Manuel, Luis |
| Mandat(i) | |
| premijer Španjolske | |
| 15. novembar 1792 — 28. mart 1798 | |
| Prethodnik | Pedro Pablo Abarca de Bolea |
| Naslednik | Francisco Saavedra de Sangronis |
uredi  |
|
Biografija uredi
Rođen je u staroj ali osiromašenoj plemićkoj familiji Godoy se 1784. zajedno sa bratom uputio do Madrida i kao on ušao u dvorsku gardu. Privukao je pažnju Marije Luise, supruge prijestolonasljednika Carlosa Antonia Pascuala i ubrzo je postao njezin ljubavnik. Kad je njen suprug 1788. preuzeo od oca tron kao Carlos IV dominantna Maria Luisa nagovorila je Carlosa da unaprijedi Godoa što se tiče ranga i položaja, pa je on već do 1792. bio feldmaršal i premijer nagrađen najvišom plemićkom titulom Vojvodom od Alcudie. Od tad je Godoy držao kraljevsku familiju u šaci, jer je bio fleksibilan, lukav, sklon intrigama, dovoljno snažan da nikad ne pokaže znakove slabosti i nemoći.[1]
Kad je Godoy imenovan premijerom 1792. njegov prvi potez bio je pokušaj da spasi francuskog kralja Louisa XVI od giljotine. Kad mu to nije uspjelo - 1793. zaratio je sa Prvom Francuskom Republikom. Nakon početnih španjolskih uspjeha uslijedili su veliki gubici, pa se Godoy odlučio na pregovore i 1795. sklopio Bazelski mir, zbog čega mu je zahvalni dvor dodijelio titulu Princ mira (Príncipe de la Paz).[1]
Da bi poboljšao odnose sa Francuskom republikom Godoy se 1796. u San Ildefonsu upustio u pregovore, koji su rezultirali sporazumom o savezništvu protiv Velike Britanije. Španjolska je ubrzo objavila rat, ali je flota doživjela težak poraz u Bitci kod rta Sveti Vincent, istovremeno se Francuska pokazala nevjernim saveznikom i pokazala malo brige za španjolske interese. Zbog tog je 1798. smjenjen sa premijerskog položaja, ali je i nadalje ostao miljenik kraljevske familije i utjecajan čovjek na dvoru.[1] Na položaj je vraćen 1801. dok je još uvjek bjesnio rat između Francuske i Britanije, a Napoleon postao prvi konzul i zaveo diktaturu. Godoy je popustio francuskom pritisku i sudjelovao u invaziji na britanskog saveznika Portugal, kao komandant španjolskih snaga u trotjednom Ratu naranče.[1] Nakon portugal]]ske kapitulacije Napoleon je 1802. sklopio sa Velikom Britanijom - Amienski mir, ne mariviši previše za španjolske interese. Zbog tog se u domovini formirala opozicija protiv Godoya okupljena oko Carlosovog sina prijestolonasljednika (Fernanda VII), nezadovoljna njegovom politikom.[1]
Kad je ponovno izbio rat između Francuske republike i Velike Britanije 1803., Godoy je uspio zadržati neutralnost do decembra 1804. kad je promjenio stranu i još jednom se pridružio Francuskoj, objavivši rat Velikoj Britaniji. Deset mjeseci kasnije španjolska ratna mornarica je potpuno uništena u bitki kod Trafalgara.[1] Odnosi sa Napoleon postepeno su se poboljšavali, pa je to dovelo 1807. do tajnog Sporazum iz Fontainebleaua po kom su Španjolska i Francuska dogovorile podjelu Portugala, Godou je ponuđen jug Portugala (Kraljevina Algarve). Nekoliko mjeseci kasnije u Španjolskoj se saznalo da Francuska planira okupirati dio njenih sjevernih provincija. Dvor na čelu sa kraljem koji je želio formirati vladu u egzilu, pokušao je pobjeći iz zemlje, ali je u Aranjuezu, masa odana prijestolonasljedniku, umalo ubila Godoya i prisilila Carlosa IV da abdicira u korist svog sina Fernanda VII. Fernando je odmah dao uhapsiti Godoya, ali su već u maju 1808. uhapšena sva trojica - i Godoy, Fernando i Carlos i to od Napoleona kad su pokušali pobjeći u Francusku.[1]
On je naime odlučio na španjolski tron instalirati svog brata Josepha Bonapartu[2], pa su mu sva trojica smetala.
Godoy je ostao vjeran Carlosu IV i živio sa njim u egzilu u Rimu sve dok on nije umro 1819. Tad se preselio u Parizu i živio od skromne francuske penzije sve do 1847, kad mu je nova španjolska kraljica Isabella II vratila sve titule i vratila dio zaplijenjenih imanja.[1]
