Maastricht
Maastricht je glavni grad provincije Limburg u Nizozemskoj. Grad ima 119.038 stanovnika.[1]
Maastricht
Mestreech | |||
|---|---|---|---|
 | |||
|
|||
| Koordinate: 50°51′N 5°41′E / 50.850°N 5.683°E | |||
| Država |  Nizozemska
| ||
| Provincija | .svg){kind=small} Limburg
| ||
| Vlast | |||
| - Gradonačelnik | Annemarie Penn-te Strake | ||
| Površina | |||
| - Ukupna | 60 km² | ||
| Stanovništvo (2007) | |||
| - Grad | 119.038 | ||
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) | ||
| Poštanski broj | 6200-6229 | ||
| Pozivni broj | 043 | ||
| Službene stranice maastricht.nl | |||
| Karta | |||
  Maastricht Maastricht na karti Nizozemske | |||
Geografija uredi
Maastricht leži u jugoistočnoj Nizozemskoj, udaljen svega 3 km belgijske granice, duž obala rijeke Meuse ili Maas, kako ga Holanđani zovu, po kojoj je i dobio ime. Kod grada se ukrštavaju kanali Juliana (prema Liègeu) i Zuid-Willem,[1] pa je grad i velika luka.
Historija uredi
Za antičkih vremena tu se nalazilo rimsko naselje Trajectum ad Mosam (prevedeno: Gaz (brod) na Meusi), koje je od 382. do 721. bilo sjedište biskupije.[1]
Od 1204. Maastricht je bio feud vojvoda od Brabanta, a nakon 1284. njime zajednički upravljaju brabantski vojvode i princ-biskup iz Liègea. Od 1632. suverenitet nad gradom dijele Staleške skupštine Nizozemske i biskupi iz Liègea. Zbog svog isuzetnog strateškog položaja grad je više puta bio napadan i opsjedan. Godine 1579. su ga zauzeli Španjolci, zatim 1632. nizozemski princ Frederik Hendrik Oranjski, a 1673, 1748. i 1794. Francuzi. S druge strane, uspješno je odolijevao Belgijancima u ratu od 1830. do 1832. godine. Na te dane podsjećaju dijelovi njegove stare utvrde Helpoort iz 1229. godine, odnosno toranj i bastioni iz 16. i 17. vijeka.[1] Maastricht je bio prvi grad kog su 1940. napale jedinice Wehrmachta za njemačke invazije na Benelux, ali i prvi nizozemski grad koji je oslobođen (1944).[1]
U gradu je 1991. održan historijski sastanak Evropske ekonomske zajednice na kojem je dogovoren sporazum, poznat kao Mastrihtski ugovor kojim je osnovana Evropska unija, kao ekonomska i monetarna unije koja će voditi zajedničku politiku, odbrane, sigurnosti, međunarodnih odnosa i imigracije.[1]
Znamenitosti uredi
Najveće znamenitosti Maastrichta su most Sint Servaasbrug (sv. Servatius) podignut oko 1280. preko Meuse, nekadašnja sudnica Dinghuis podignuta oko 1475. godine, te Gradska vijećnica (1658–1664).[1] Usto, tu je i katedrala posvećena sv. Servatiusu, koju je osnovao biskup Monulfus u 6. vijeku. Najstarija je crkva u Nizozemskoj, no od nje nema više tragova jer je obnovljena i proširivana od 11. do 15. vijeka. U gradu se nalazi i protestantska crkva Sint-Janskerk (sv. Ivan) sa 75 metara visokim zvonikom, koja je ispočetka bila parohijalna crkva, te višestruko obnovljena crkva Onze-Lieve-Vrouw (Naša Gospa) u kojoj su ostaci kripte 10. vijeka.[1]
Pored tog Maastricht ima i brojne druge srednjovjekovne crkve, kao i fine kuće podignute u stilu regionalne renesanse i francuskom stilu. Maastricht je sjedište Univerziteta Limburg (osnovan 1976), muzičkog konzervatorija, simfonijskog orkestra, umjetničke akademije i nekoliko muzeja. U neposrednoj okolici grada nalaze se četiri dobro očuvana dvorca.[1]
Južno od grada, na brdu Sint Pietersberg, nalaze se kamenolomi lapora. Tu se nalazi preko 322 km podzemnih tunela, koji su iskapani još od rimskih vremena sve do 19. vijeka. Oni su za vrijeme ratova sa Španjolcima služili seljacima kao skloništa, a tokom Drugog svjetskog rata tu se sakrivalo i bjegunce i umjetničko blago.[1]
Privreda uredi
Za Srednjeg vijeka grad je bio poznat po tkaninama, koži, željezariji i građevinskom materijalu. Međutim, sve do dolaska željeznice 1853. Maastricht nije mogao u potpunosti ostvariti prednost svog centralnog položaja između rudarsko-industrijskih gradova Heerlena i Kampena (Nizozemska), Aachena (Njemačka) i Liègea (Belgija). Današnji Maastricht je snažan industrijski centar u kom se proizvodi keramika, staklo, kristal, cement i papir, uz to su za ekonomiju grada važni turizam i brojne štamparije, uz trgovinu pivom, žitaricama, povrćem i maslacom.[1]
