Lešek II Crni
Lešek II Crni (poljski: Leszek Czarny) (oko 1240. / 1242 - 1288.) bio je član Dinastije Pjastovića koji je vladao Poljskom kao Seniorski vojvoda Poljske od 1279. do 1288.[1]
| Lešek II Crni | |
|---|---|
| |
| Lešek na gravuri iz knjige Chronica Polonorum (16. vijek) | |
| Seniorski vojvoda Poljske | |
| Vladavina | 1279. - 1288. |
| Prethodnik | Boleslav V Stidljivi |
| Nasljednik | Henrik III Ispravni |
| Supruga | Agripina Rjurikovič |
| Dinastija | Pjastovići |
| Otac | Kazimír I Kujavski |
| Majka | Konstanza od Wrocława |
| Rođenje | oko 1240. / 1242 |
| Smrt | 30. septembar 1288. Krakov |
Biografija uredi
Lešek je rođen kao sin kujavskog vojvode Kazimíra i Konstanze kćerke vojvode Henrika Pobožnog.[1]
Od kad je odrastao pomagao je ocu u vladavini, njihov se odnos pogoršao nakon drugog očeva braka sa Eufrozinom, kćerkom oplskog vojvode. Taj sukob su iskoristili brojni protivnici njegova oca, među inim Boleslav Pobožni, Boleslav Stidljivi i Zemovít I Mazovski, koji su ga pokušali pridobiti na svoju stranu. On im se ipak nije pridružio u njihovoj ivaziji na očevo vojvodstvo, pa ga je otac nagradio 1260. davšimu kraj oko Łęczyce, da njim samostalno vlada, što je 1263. promijenjenio i dao mu Sieradz.[1]
Lešek je kao vladar Sieradza održavao dobre odnose sa Boleslavom Pobožnim i tadašnjim Seniorskim vojvodom Poljske Boleslavom Stidljivim, dvojcem koji mu je kasnije dao najveću podršku da postane nasljednik u Krakovu. Kad je 1288. umro Boleslav Stidljivi (1288., većina pjastovskih vojvoda prihvatila je taj izbor, ali nisu galički vojvoda Lev Davidovič i uporni Konrad Mazovski koji su poveli oružanu pobunu protiv njega.[1]
Lešek je uspio pobjediti Leva Davidoviča i njegove saveznike Tatare i Jatvjage u Bitci kod Sandomierza (Bitwa pod Goźlicami) 1280. A napad Konrada Mazovskog na Mazoviju uspio je odbiti uz pomoć brata Vladislava Niskog.[1] Nakon tog je 1282./83. odbio napad Jatvjaga koji su napali Malopoljsku.[1]
U to vrijeme počeo se sporiti sa udovicom Boleslava Stidljivog Kunegundom, oko njene domene Stary Sącz, preko koje se uvozilo najviše robe iz Ugarske, što je donosilo dobar prihod. Lešek je smatrao da ona pripada Seniorskom vojvodstvu Krakov koje je osnovano kao nedjeljiva domena - Seniorskog vojvode, pa da je Boleslav Stidljivi nikako nije smio donirati svojoj ženi.
To ga je dovelo i do svađa sa vlastitom ženom Agripinom, koja je bila Kunegundina rođakinja, pa ga je ona i privremeno napustila 1271.-1274.[1]
Veće probleme zadala mu je pobuna nekih nezadovoljnih vojvoda - 1285. koji su htjeli instalirati na krakovski tron Konrada Černskog. Pobunjenici su čak uspjeli zauzeti Krakov ali ne i Vavel. Lešek ih je uspio savladati i kazniti sve koji su sudjelovali u njoj, a dio Mazovije koji je bio domena Konrada Černskog poharala je njegova vojska.[1]
Na prijelazu 1287/88. morao je odbiti invaziju Tatara, koji su opustošili Malopoljsku, ali ne i gradove, koji su se branili novom taktikom.
Nakon njegove smrti izbile su još veće borbe za krakovski tron. [1]
