Kozjak (Kumanovo)
Za ostala značenja, vidi Kozjak.Kozjak (makedonski: Козјак) je planina na granici Republike Makedonije i Srbije.
| Kozjak | |
|---|---|
 Manastir Prohor Pčinjski | |
| Nadmorska visina: | 1 284 |
| Mesto: |  Severna Makedonija,  Srbija
|
| Koordinate: | 42°28′N 22°07′E / 42.467°N 22.117°E |
| Topo. mapa: |   Kozjak Pozicija planine Kozjak na karti Makedonije |
Geografske i geološke karakteristike planine uredi
Većim dijelom nalazi se u Makedoniji, sjevernoistočno od grada Kumanova. Planina se proteže u pravcu zapad - istok uz granicu, od gradića Staro Nagoričane, pa skoro do grada Kriva Palanka.(oko šesdeset kilometara). Kozjak se uzdiže između riječnih dolina Pčinje i Krive reke u pravcu zapad -istok.[1] Planinsko bilo Kozjaka dugo je oko 15 km, ispočetka teče u pravcu zapad-istok te zatim svija na jug. U najvećem dijelu Kozjak je sastavljen od starih predkabrijskih i paleozojskih kristaličnih stijena.
Najviši vrh planine je - Virovi (1 284 m.) blizu kojeg prolazi državna granica. Zbog velike sječe u prošlosti, i erozije tla koja je uslijedila nakon toga - danas je veći dio planine ogoljen.
Kozjak i ljudi uredi
Teritorij ove planine zove se Kozjačija, ima 452 km2, sa 39 naselja. U toku drugog svjetskog rata, ova planina postala je gerilska baza četničkih odreda Draže Mihailovića, ali i baza partizanskih jedinica Hristijana Todorovskog - Karpoša. Planina je bila poprište nekoliko bitaka između ovih snaga, na kraju su partizani izašli kao pobjednici. Na srpskoj strani planine, u kanjonu rijeke Pčinje nalazi se poznati manastir Prohor Pčinjski u kojem je održano prvo zasjedanje ASNOM-a 2. augusta 1944. Danas je nešto niže nizvodno, sa makedonske strane granice podignut memomorijalni muzej ASNOM-a i rekreacioni centar, pored sela Pelince. Po legendi u ovoj planini živio je svetac Prohor Pčinjski.
Literatura uredi
- Mala enciklopedija Prosveta - Opšta Enciklopedija(A-LJ). Izdavačko preduzeće Prosveta, Beograd, 1959.
Izvori uredi
- ↑ Geografsko društvo na SR Makedonija (1989). Geografski razgledi (27-30 izdanie). Skopje: Društvo.