Kopra
Kopra (od malajalamske riječi koppara = osušeni kokosov orah) je osušena jezgra kokosa - ploda kokosove palme (Cocos nucifera). Kopra je cijenjena kao sirovina iz koje se dobija kokosovo ulje.[1]
| |||||||||||||||||||||||
Historija upotrebe kopre uredi
Kopru su izmislili Evropljani i to Britanci 1860. kao način konzervacije i to zbog nedostatka mliječnih masti po Sjevernoj Evropi. Početkom 20. vijeka postala je poznata i u Sjedinjenim Američkim Državama.[1]
Zapadna Evropa danas uvozi oko pola milijuna tona godišnje, uglavnom iz Filipina, ali i iz Papue Nove Gvineje, Vanuatua, Mozambika, Malezije i brojnih državica Pacifika.[1]
Način proizvodnje uredi
Kokosove palme rastu kao samonikle biljke po prirodi, ali danas najveća količina - kopre dolazi sa plantaža.[1] Kokosovi orasi se ljušte tako da se razbiju, ručno ili strojno - meso kokosa sadrži oko 50 % vode, te oko 30 do 40 % ulja. Za dobijanje 10 funti (4,5 kg) kopre potrebno je oko 30 oraha. Cijele kompaktne kopre, zovu se lopte ili jestive kopre, pripremaju se tako da se na suncu suše cijeli plodovi (ali se taj postupak danas sve manje koristi).[1]
Puno je rašireniji metod proizvodnje kopre, je sušenje na suncu samo kokosovog mesa, tako se dobija najkvalitetnija bijela kopra. Po Filipinima se primjenjuje brži proces sušenja, po sušarama zbog vlažne klime, oni koriste velike peći sa rešetkama po kojima se suši kokosovo meso. Puno je ujednačenija kvaliteta kopre koja se suši vrućim zrakom, taj postupak prvi put je primjenjen u Indiji i samoanskim otocima. Dobro osušena kopre sadrži 4 do 5 % vlage i 63 do 70 % ulja.[1]
Kokosovo ulje dobija se prešanjem kopre u mlinovima, nus proizvod je kokosov kolač koji se najčešće koristi kao hrana na stoku.[1]
Primjena uredi
Kokosovo ulje je gusta žućkasto bijela tekućina koja se topi na 23 °C, sa karakterističnim mirisom kokosa. To je sirovina za brojne industrije jer se od njega proizvode sapuni, deterdženti, šamponi, sintetičke gume i glicerin. Nakon rafiniranja kad se uklane slobodne masne kiseline i miris, kokosovo ulje se koristi za proizvodnju margarina i vegetarijanskih proizvoda. Velika primjena kokosovog ulja u prehrambenoj industriji, rezultat je činjenice da ono sadrži visok procent zasićene laurinske kiseline, koja spriječava oksidaciju i užeglost. Zbog tog se rafinirano kokosovo ulje puno koristi u konditorskoj i pekarskoj industriji, - jer proizvodi koji ga sadrže, puno duže traju i ne kvare se.[1]
