Geographus Bavarus
Geographus Bavarus (sh. Bavarski geograf, njemački: Bayerischer Geograph, poljski: Geograf Bawarski) je latinsko ime za anonimnog autora srednjovjekovnog manuskripta Descriptio civitatum et regionum ad septentrionalem plagam Danubii (Opis gradova i krajeva sjeverno od Dunava).[1]
| Geographus Bavarus Bayerischer Geograph | |
|---|---|
 | |
To ime nadjenuo mu je 1796. - Jan Potocki.[1]
Historija i karakteristike uredi
Taj neveliki spis otkrio je 1772. ambasador Louisa XV na saksonskom dvoru grof Louis-Gabriel Du Buat-Nançay u Bavarskoj državnoj biblioteci u Münchenu. Manuskript su bavarski Wittelsbachi nabavili 1571.[1]
O tom djelu se puno raspravljalo među historiografima od početka 19. vijeka, u tim diskusijama su prednjačili Nikolaj Karamzin i Joachim Lelewel.[1]
Dokument sadrži popis plemena (manje više slavenskih) po Centralnoj i Istočnoj Evropi, istočno od Labe i sjeverno od Dunava do rijeke Volge pa sve do Crnog i Kaspijskog mora.[1]
U djelu su navedeni Rujini, Volgari i brojni drugi, ali nema Poljana, Pomorana i Mazovšana, za koje se pretpostavlja da su plemena koja su se prva naselila duž obala rijeke Warte tokom 9. vijeka.[1]
Postoje i neke informacije o broju utvrda koja su posjedovala neka od plemena. Zbog tog je poljski historičar Henryk Łowmiański smatrao da je to djelo rad dva autora iz različitih perioda.[1]
I samo porijeklo dokumenta je predmet polemika, stariji stručnjaci smatrali su da je možda sastavljen u Regensburgu, a neki da je popis preuzet iz Reginbertova kodeksa, iz 9. vijeka iz biblioteke opatije na otoku Reichenau, koji je tako nazvan po bibliotekaru. Zbog tog neki misle da je to djelo nekog redovnika koji je djelovao u opatiji od 830-e do 850-e.[1]
Za razliku od njih ruski historičar Aleksandar Nazarenko je iznio tezu da je popis sastavljen 870-ih, kad je najvjerojatnije Metodij Solunski boravio u opatiji, i da je samo djelo bilo na neki način povezano sa njegovim misijama po slavenskim zemljama.[1]