Francuski Dahomej
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg)
Francuski Dahomej, službeno kolonija Dahomeja i zavisnih teritorija (francuski: colonie du Dahomey et dépendances) bio je francuski posjed na području današnjeg Benina od 1894. do 1958. godine. Francuski Dahomej je inicijalno bio protektorat s ograničenom autonomijom, a od 1900. godine i punopravna kolonija, koja je 1904. godine integrirana u veći kolonijalni kompleks Francuske Zapadne Afrike.
Prvi francuski parcijalni tragovi kolonizacije teritorija tadašnjeg Kraljevstva Dahomej pojavili su se još 1872. godine, kada su ti dijelovi teritorija bili dio kolonije Senegambije i Nigera. Francuzi su inicijalno imali dobre odnose s Dahomejom, međutim prve nesuglasice izbile su 1890. godine, kada su Francuzi zahtijevali da im se prizna pravo na grad Cotonou i kada je Hogbonu zatražio francusku zaštitu od Dahomeja; nakon kratkotrajnog rata, Francuzi su te iste godine stekli Cotonou i postali zaštitnici Hogbonoua, kojeg će kasnije inkorporirati u koloniju Dahomej.
Četiri godine kasnije, nekon još jednog jednog rata, Francuzi su 15. siječnja 1894. godine, nakon što se posljednji dahomejski kralj Béhanzin formalno predao, uspostavili protektorat na teritoriju bivše afričke monarhije, koja je postala Francuski Dahomej.[1] Na čelu protektorata s ograničenom autonomijom bio je ceremonijalni kralj, Agoli-Agbo, mada je faktičnu vlast vršio francuski vicekralj. Takvo stanje trajalo je do 1900. godine, kada su Francuzi potpuno kolonizirali Dahomej i oduzeli mu svu autonomiju, protjeravši kralja iz zemlje. Iako je status kolonije stekao tek 1900. godine, Dahomej je od donošenja dekreta 22. lipnja 1894. godine nosio službeni naziv kolonija Dahomeja i zavisnih teritorija. Od 1904. godine, Francuski Dahomej je službeno postao dio Francuske Zapadne Afrike.[2]
Francuzi su za svoje kolonijalne uprave, koja je bila vođena iz Dakara, značajno modernizirali Dahomej. Izgrađene su željeznice, luka u Cotonouu te ceste. Katoličke misije su značajno modernizirale i unaprijedile obrazovni sustav.
U jeku poslijeratnih reformi u francuskoj unutrašnjoj politici, Dahomej je 1946. godine dobio status prekomorskog teritorija u sklopu Francuske unije, s vlastitim parlamentom i predstavnicima u Narodnoj skupštini.[3] Bio je to uvod u potpunu nezavisnost Dahomeja. Godine 1958., Dahomej je postao samoupravna republika u sklopu Francuske zajednice, dok je potpuna nezavisnost ostvarena 1. kolovoza 1960. godine.[4]
Reference uredi
- ↑ „French Colonial Conquest of Dahomey in 1892 | HistoryNet” (en-US). www.historynet.com. Pristupljeno 2017-09-13.
- ↑ „HISTORY OF THE REPUBLIC OF BENIN”. www.historyworld.net. Pristupljeno 2017-09-13.
- ↑ „The History of the Kingdom of Dahomey - Black History Month 2017” (en-US). Black History Month 2017. Pristupljeno 2017-09-13.
- ↑ kästle, klaus. „History of Benin (formerly Dahomey)” (en-us). www.nationsonline.org. Pristupljeno 2017-09-13.
Literatura uredi
- Chafer, Tony (2002). The End of Empire in French West Africa: France's Successful Decolonization. Berg. ISBN 1-85973-557-6.