Falački pohod

Falačka kampanja ili Falački pohod označava oružani sukob koji se od 1620. do 1622. vodio u Njemačkoj između snaga okupljenih oko katoličkog rimsko-njemačkog cara Ferdinanda II na jednoj, te snaga okupljenih oko pobunjenog protestantskog falačkog izbornog kneza Friedricha V na drugoj strani, a koji je istovremeno predstavljao dio šire cjeline Tridesetogodišnjeg rata. Izbio je dvije godine nakon protestantskog ustanka u Češkoj protiv habsburške katoličke vlasti, a kome je Friedrich, jedan od istaknutih vođa njemačke Protestantske Unije pružio podršku, a na kraju i prihvatio ponudu da bude okrunjen za kralja Češke. Habsburgovski car i njegove pristaše, okupljene u Katoličku ligu, su na to odlučile napasti i osvojiti Friedrichove teritorije u Falačkoj. Pri tome se ključnom ispostavila intervencija španskih snaga iz Španske Nizozemske (današnja Belgija) koje su od 1620. godine počele sistematski osvajati falačka i protestantska uporišta, i čiji su se borbeni poredak tercio i disciplina pokazali superiornim u odnosu na najamničke landsknechte u protestantskoj službi. Friedrich, koji je krajem 1620. protjeran iz Češke, mogao je računati na daleko manju potporu od strane protestantske Nizozemske i Engleske pa se već 1621. Protestantska Unija ugasila. Protestantske vojske su do ljeta 1622. poražene u nekoliko važnih bitaka, te ih je Friedrich, ostavši bez novca, morao otpustiti. Do kraja 1622. su svi gradovi u Falačkoj pali pod vlast katolika, čime je pohod de facto završen. Friedrich je završio u egzilu, a njegovi posjedi preuzeti od Habsburgovaca ili dodijeljeni lojalnim katoličkim knezovima. Time je prestao tzv. češko-falački period rata, a preostali pobunjenici bili prisiljeni da otpor Habsburgovcima pružaju uz pomoć stranih država.

Falački pohod
Deo Tridesetogodišnjeg rata
Vrijeme: 1620–1622 Mjesto: Elektorat Falačka, Sveto Rimsko Carstvo (današnja Njemačka) Rezultat: pobjed katoličkih (carskih i španskih) snaga carske snage osvajajaju Gornju Falačku španske snage osvajaju Elektorat Falačku
Sukobljene strane
Elektorat Falačka Brunswick-Lüneburg njemačka Protestantska Unija Engleska Ujedinjene Provincije	Sveto Rimsko Carstvo Španija Katolička liga
Komandanti i vođe
Friedrich V Joachim Ernst Christian od Braunschweiga Ernst von Mansfeld Horace Vere Gerard Herbert † John Burroughs Maurice od Nassaua Henrik od Nassaua	Ambrosio Spinola Markiz od Leganésa Grof od Tillyja Carlos Coloma Gonzalo Fernández de Córdoba Maximilian I od Bavarske
Snaga
25.000–30.000 ljudi (uglavnom engleske i njemačke trupe)	25.000–30.000 ljudi 11.000 pod generalom Córdobom u Donjoj Falačkoj 1621

Literatura

• Spielvogel, Jackson J. (2006) Western Civilization: Volume II: Since 1500 Wadsworth Publishing ISBN 978-0-534-64604-2
• Guthrie, William P. (2001) Battles of the Thirty Years War: From White Mountain to Nordlingen, 1618-1635 Greenwood Press ISBN 978-0-313-32028-6
• Pursell, Brennan C. (2003) The Winter King: Frederick V of the Palatinate and the Coming of the Thirty Years' War Ashgate Publishing ISBN 978-0-7546-3401-0
• Sunshine, Glenn S. (2005) Ron Hill The Reformation for Armchair Theologians. Westminster John Knox Press ISBN 978-0-664-22815-6
• Black, Jeremy (2002) European Warfare, 1494-1660. Routledge Publishing ISBN 978-0-415-27531-6
• Wilson, Peter H. (2009). The Thirty Years War: Europe's Tragedy. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-03634-5. 
• Lawrence, David R. The Complete Soldier: Military Books and Military Culture in Early Stuart England, 1603-1645. Brill Academic Publishing. ISBN 978-90-04-17079-7
• Josef V. Polišenský/Frederick Snider: War and society in Europe (1618-1648). Bristol: Cambridge University Press, 1978. ISBN 978-0-521-21659-3