Exodus (roman)
Exodus je roman američkog književnika Leona Urisa objavljen 1958. godine, poznat kao jedan od najvećih bestselera svog doba i jedan od najuticajnijih historijskih romana 20. vijeka.
| Exodus | |
|---|---|
| Autor(i) | Leon Uris |
| Država |  Sjedinjene Države |
| Jezik | engleski |
| Žanr(ovi) | historijski roman |
| Izdavač | Doubleday & Company |
| Datum izdanja | 1958 |
| Vrsta medija | štampa (tvrdi uvez) |
| Stranica | 626 |
Radnja, velikim dijelom inspirirana stvarnim događajima vezanim uz brod SS Exodus, se događa u Palestini pod britanskom vlašću neposredno nakon Drugog svjetskog rata, u vrijeme kada tamo eskaliraju sukobi između arapskog i jevrejskog stanovništva. Protagonist je Ari Ben Caanan, pripadnik tajne jevrejske organizacije Mossad LeAliyah Bet koji stvara plan za spektakularni bijeg jevrejskih izbjeglica interniranih od strane Britanaca u Palestinu, a što bi im trebalo ne samo stvoriti trajno novo utočište, nego i olakšati stvaranje buduće jevrejske države. Exodus taj zaplet koristi kao okvir za prikazivanje životnih priča likova koji sudjeluju u Ben Caananovom planu, a što omogućava uvid u historiju Jevreja i Palestine.
Exodus je Uris pisao velikim dijelom inspiriran svojim iskustvima kao američki ratni dopisnik za vrijeme Sueske krize 1956. godine. Knjiga je nakon objavljivanja postala nevjerojatno popularna, postavši najveći bestseler od vremena Gone with the Wind dvije decenije ranije. Njena je popularnost u velikoj mjeri američkoj javnosti, dotada uglavnom nezainteresiranoj za zbivanja na Bliskom istoku, skrenula pažnju na mladu jevrejsku državu, a posebno na sličnosti njenog nastanka i rane historije SAD. Zbog toga se često navodi da je upravo zahvaljujući Exodusu Izrael stekao trajne simpatije među američkom javnošću, kao i establishmentom, te da otada potiče dominantno pro-izraelski stav koji će se u SAD održati do današnjeg dana. Taj je efekt dodatno pojačan spektakularnom i izuzetno uspješnom filmskom ekranizacijom snimljenom 1960. godine.
S druge strane je dio kritičara bio sklon Exodus kritzirati kao cionističku propagandu, a dio mu je zamjerao rasistički prikaz Arapa.